@misc{Godula-Węcławowicz_Róża_Burza_2018, author={Godula-Węcławowicz, Róża}, volume={16}, copyright={Prawa zastrzeżone - dostęp nieograniczony}, journal={Journal of Urban Ethnology}, address={Kraków}, howpublished={online}, year={2018}, publisher={Instytut Archeologii i Etnologii PAN}, language={pol}, abstract={Jesienią roku 2010 otwarto w Krakowie nowe muzeum w podziemiach placu rynkowego. Udostępnienie ekspozycji publiczności wyciszyło spory, trwające ponad pięć lat. Kontrowersje dotyczyły samego pomysłu adaptacji podziemi, badań archeologicznych oraz aranżacji muzealnej ekspozycji. Przyczyną sporów były: sprzeczność interesów, środowiskowe konflikty, urażone ambicje, plotki a nawet pomówienia, słowem: emocje, a w tle – konflikty obozów politycznych szczególnie aktywizujące się przed wyborami lokalnych władz miasta. Nie wdając się w ocenę słuszności używanych wtedy argumentów, warto rozpatrzyć je w szerszym kontekście kulturowym. Patrząc z antropologicznego dystansu, daje się zauważyć wspólną płaszczyznę tych pozornie różnych wypowiedzi. Ujawniają one społeczne postawy wobec zmiany, która jest immanentną cechą kultury, ale reakcje na nie są zróżnicowane. Kluczową przyczyną zmiany kulturowej była polityczna transformacja, rozpoczęta w Polsce w roku 1989, która znacznie przyspieszyła z początkiem XX wieku. Jedną z jej konsekwencji był napływ zachodnio-europejskich wzorów kulturowych, a wraz z nimi refleksja nad dotychczasowym funkcjonowaniem miasta. Poszukiwano formuły działalności dostosowanej do labilnej ponowoczesności. Zmiana nawierzchni placu rynkowego uświadomiła władzom możliwość wykorzystania kubatury zasypanych 150 lat temu podziemi. Wybrana opcja nowatorskiego, multimedialnego muzeum spowodowała konieczność aranżacji równie nowatorskiej ekspozycji. Decyzje prezydenta miasta naruszyły dotychczasowe status quo wyobrażeń i uruchomiły konflikt, który rozgrywał się na różnych płaszczyznach. Po latach projekt, który wtedy wywołał ostre polemiki, spowszedniał, ale jednocześnie zainspirował inne miasta. W ostatnich latach większość muzeów w Polsce staje się wielofunkcyjnymi instytucjami kultury, nauki, edukacji, rozrywki, a także komercji. Znakomicie się odnajdują w świecie nieznanej wcześniej ekspansji muzealnej kultury}, title={Burza pod krakowskim Rynkiem Głównym. Z antropologicznego dystansu}, type={Tekst}, URL={http://rcin.org.pl/Content/67908/PDF/WA308_88524_P1505_Burza-pod-krakowskim_I.pdf}, keywords={Kraków, podziemne muzeum, konflikt społeczny, zmiana kulturowa, muzealizacja}, }