New Rulers, New Rules? Changes in Military Equipment during the 13th and 14th Centuries in the Area of the Sanok Land

Kotowicz, Piotr N.; Skowroński, Paweł

doi:0860-0007

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

New Rulers, New Rules? Changes in Military Equipment during the 13th and 14th Centuries in the Area of the Sanok Land Kotowicz, Piotr N.Skowroński, Paweł

Object structure

New Rulers, New Rules? Changes in Military Equipment during the 13th and 14th Centuries in the Area of the Sanok Land

Fasciculi Archaeologiae Historicae. Fasc. 33 (2020)

Kotowicz, Piotr N. ; Skowroński, Paweł

Institute of Archaeology and Ethnology Polish Academy of Sciences ; Polish Academy of Sciences. Łódź Branch

Halych-Volhynia Principality ; Red Ruthenia ; Sanok Land ; 13th-14th century ; weaponry

This paper discusses problems of changes in military equipment that was in use in the historical Sanok Land. Being situated in the borderland of Piast Poland and the Halych-Volhynia Principality, Sanok was located at the interface of two civilisations – Latin and Byzantine. This was naturally reflected in both the material and spiritual culture of this region which was incorporated into Kievan Rus’ in the 11th century and then became part of the Kingdom of Poland (Red Ruthenia) after 1340. A question asked by the authors is: did the change of state sovereignty in the mid-14th century and the appearance of colonists from the West result in popularisation of the ‘Latin’ model of weaponry or were medieval Rus’-style arms and armour still in use? On the basis of a confrontation of written, iconographic and archaeological sources which concern this region in the period between the 1st half of the 13th and the late 14th century the authors draw the conclusion that after the year 1340 some types which are characteristic for the Eastern European model of weaponry were replaced to a considerable degree by weapons evolving in the Latin sphere

Bodnar R., Rozmus D., Szmoniewski B. Sz. 2006. Early Medieval Arrowheads from Smugowa Góra near Troks in Olkusz District. “Sprawozdania Archeologiczne” 58, 531-542
Cabalska M. 1970. Wędzidła z pobocznicami z wielowarstwowych stanowisk wczesnośredniowiecznych. “Wiadomości Archeologiczne” 35(1), 14-21
Cabalska M. 1975. Grodzisko w Mymoniu, pow. Krosno w świetle badań archeologicznych. “Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne” 3, 321-339
Denkstein V. 1973. Elementy wschodnie i zachodnie w czeskim uzbrojeniu XV wieku. “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 21(2), 283-288
Fastnacht A. 2002. Słownik historyczno-geograficzny ziemi sanockiej w średniowieczu. Część 3. Kraków
Fastnacht A. 2007. Osadnictwo ziemi sanockiej w latach 1340-1650. 2nd ed. Sanok
Fedoryshyn M. 2015. Bulava „klevets“ chi bulava „hachok“?. In: V. S. Travins‘kyj, N. M. Ribchak, I. O. Staren’kyj, A. F. Hutsal, O. B. Komarnits’kyj, O. L. Bazhenov, O. D. Mohylov, B. S. Strotsen’, A. B. Zadorozhniuk (eds.), Arkheologiia & Fortyfikatsiia Ukraїny. Zbirnyk materialiv V Vseukraїns’koї naukowo-praktychnoї konferentsїi. Kam’ianets‘-Podil’s‘kyj, 147-150
Fedyk R., Kotowicz P. N. 2006. Zamczysko. Średniowieczne grodzisko w Sanoku – Białej Górze. Część I. Sanok.
Florek M. 2015a. Wczesnośredniowieczny rogowy grot strzały ze Wzgórza Zamkowego w Sandomierzu. “Acta Militaria Mediaevalia” 11, 238-239
Florek M. 2015b. Horn and Bone Arrowheads from Sandomierz. Contribution to the Study of Mongol-Ruthenian Raids on Sandomierz Region in the Middle Ages. “Studia Humanistyczno-Społeczne” 10, 15-26
Ginalski J. 2016. Gdzie leżał najstarszy Sanok? In: B. Chudzińska, M. Wojenka, M. Wołoszyn (eds.), Od Bachórza do Światowida ze Zbrucza. Tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źródłoznawczym. Księga jubileuszowa Profesora Michała Parczewskiego. Kraków, Rzeszów, 555-567
Ginalski J., Kotowicz P. N. 2004. Elementy uzbrojenia i oporządzenia jeździeckiego z grodziska wczesnośredniowiecznego „Horodyszcze” w Trepczy, pow. Sanok, stan. 2. “Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego” 25, 187-257
Ginalski J., Kotowicz P. N. 2019. Gród u „wrót węgierskich” – staroruski Sanok i jego najbliższe zaplecze. In: A. Janeczek, M. Parczewski, M. Dzik (eds.), Pogranicza w polskich badaniach mediewistycznych. “Materiały V Kongresu Mediewistów Polskich” 3. Rzeszów, 123-148
Ginter K. 2008. Udział szlachty polskiej w pospolitym ruszeniu w XIV i XV wieku. Aspekty prawne i stan faktyczny. Kraków
Glinianowicz M., Kotowicz P. N. 2008. Militaria wczesnośredniowieczne z latopisowego Sanoka. In: Starodavniĭ Iskorosten’ i slov’ians’ky grady 1. Korosten’, 81-94
Głosek M. 1990. Broń drzewcowa i obuchowa. In: A. Nadolski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450. Łódź, 131-142
Grotowski P. Ł. 2011. Święci wojownicy w sztuce bizantyńskiej (843-1261). Kraków
Helytovych M. 2014. Ukraїns’ki ikony XIII – pochatku XVI stolit’ zi zbirky Natsional’noho muzeiu u L’vovi imeni Andreia Sheptyts’koho. Kiїv
Hilczerówna Z. 1956. Ostrogi polskie z X-XIII wieku. Poznań
Horn M. 1974. Miejski ruch osadniczy na Rusi Czerwonej do końca XV w. “Rocznik Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 35, 49-75
Hrechylo A. 2000. Terytorial’ni symboly Halits’ko-Volync’koї derzhavy druhoї polovyny XIII -pochatku XIV stolit’. “Zapysky Naukovoho Tovarystva im. Shevchenka. Praci Komisiї spetsial’nykh (dopomizhnykh) istorychnykh dystsyplin” 240, 255-263
Hrekov V. D. 2012. Do pytania istoriї zakhysnoho obladunku voїniv pivdenno-zakhidnoї Rusi X - pershoї polovyny XIII st. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 724, 49-55
Hutsul V. 2009. Rytsari Danyla Romanovycha. Rytsars’ka zbroia sered personazhiv Halyts’ko Volyns’koho litopysu. “Spetsial’ni istorychni dystsypliny: pytannia teoriї ta metodyky” 16, 78-91
Janeczek A. 1978. Polska ekspansja osadnicza w ziemi lwowskiej w XIV-XVI w. “Przegląd Historyczny” 69(4), 597-622
Janeczek A. 2011. Towns on the Frontier – The Frontier in Towns. Multiethnic Urban Communities in Red Ruthenia in Late Middle Ages. “Quaestiones Medii Aevi Novae” 16, 235-264
Janeczek A. 2019. Early Urban Communes under German Law in Halyč-Volhynian Rus’ (the Thirteenth to the mid-Fourteenth Century). “Acta Poloniae Historica” 119, 61-82
Janowski A. 2006. Brązowe i srebrne trzewiki pochew mieczy z X-XIII w. z terenu Polski. Uwagi o proweniencji i datowaniu. “Acta Militaria Mediaevalia” 2, 23-50
Jędrzejowicz J. 1939. Ciekawe wykopalisko. “Broń i Barwa” 6(1), 20
Kajzer L. 1976. Uzbrojenie i ubiór rycerski w średniowiecznej Małopolsce w świetle źródeł ikonograficznych. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk.
Kalinichenko V., Pyvovarov S. V. 2011. Ozbroiennia slov’iano-rus’koho naselennia mezhyrichcha Verkhn’oho Prutu ta Seredh’oho Dnistra: istoriografichnyĭ aspekt. “Naukovyĭ visnyk Chernivets’koho universytetu: Istoriia. Politychni nauky. Mizhnarodni vidnosyny” 583-584, 7-11
Kiĭko B. I. 2006. Viĭs’kovo-politychna diial’nist‘ halyts’ko-volyns’koho kniazia-korola Danyla u chasy monhol’s’koї navaly. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 571, 93-99
Kiĭko B. I. 2008. Istoriografiia rozvytku viĭs‘kovoї spravy u Halyts’ko-Volyns’komu Kniazistvi. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 634, 134-139
Kirpichnikov A. N. 1971. Drevnerusskoe oruzhie. Dospekh, kompleks boevykh sredstv IX-XIII vv. Arkheologiia SSSR. Svod arkheologicheskikh istochnikov E1-36. Leningrad
Kirpichnikov A. N. 1973. O vremenii poiavlenniia shpory so zvezdochkoĭ na territorii drevnej Rusi. “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 21(2), 299-304
Kirpichnikov A. N. 1976. Voennoe delo na Rusi v XIII-XV vv. Leningrad
Kiryk F. 1995. Stolica ziemi sanockiej. In: F. Kiryk (ed.), Sanok. Dzieje miasta. Kraków, 273-281
Klisz T. 2006. Średniowieczny grot oszczepu z Czermna-Kolonii, pow. Tomaszów Lubelski. “Acta Militaria Mediaevalia” 2, 207-210
Kokowscy E. i A. 2003. Nahajki z rękojeścią w kształcie ptasich głów z Gródka nad Bugiem. In: M. Dulinicz (ed.), Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średniowieczu. Warszawa, Lublin, 355-364
Kokowscy E. i A. 2009. Unikalna rękojeść nahajki z Gródka nad Bugiem. In: H. Taras, A. Zakościelna (eds.), Hereditas praeteriti. Additamenta archaeologica et historica dedicata Ioanni Gurba Octogesimo Anno Nascendi. Lublin, 379-382
Kolpakova N. 2014. Saint George: Artistic and Stylistic Peculiarities of Galician Icons in the 14th-16th Centuries. “Series Byzantina” 12, 23-34
Koperski A. 1975. Miecz średniowieczny z Radymna, pow. Jarosław. “Wiadomości Archeologiczne” 40(3), 427-428
Koperski A. 1980. Zespół zabytków archeologicznych z Radymna w zbiorach Muzeum Okręgowego w Przemyślu. “Materiały i Studia Muzealne” 3, 95-117
Kotliar M. 2011. Voennoe mystetstvo Davn‘oї Rusi. Kiїv
Kotovich P. N., Mys’ka R., Kerch N. 2018. Serednovichni ta moderni elementy sproadzhennia vershnyka ta kins‘koї zbruї z fortetsi Tystan’. “Fortetsia. Zbirnyk zapovidnyka Tustan” 2, 71-93
Kotowicz P. 2002. Militaria średniowieczne w zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku. Sanok
Kotowicz P. N. 2005. System militarny Sanoka we wczesnym średniowieczu. “Acta Militaria Mediaevalia” 1, 61-86
Kotowicz P. N. 2006. Przemiany w uzbrojeniu plemiennym i wczesnopaństwowym (VI – poł. XIII w.) w polskiej części dawnych księstw ruskich – wybrane przykłady. “Visnyk Natsional’nogo uniwersytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 571, 18-47
Kotowicz P. N. 2007. Problematyka „Zamczyska” w Mymoniu w świetle zabytków archeologicznych ze zbiorów Muzeum Historycznego w Sanoku. In: W. Banach, E. Kasprzak (eds.), Seminarium Trepczańskie. Sanok, 51-67
Kotowicz P. N. 2008. Early Medieval War-flails (kistens) from Polish Lands. “Fasciculi Archaeologiae Historicae” 21, 75-86
Kotowicz P. N. 2009. Architektura obronna i wyposażenie załogi zamku sanockiego w późnym średniowieczu. “Fortetsia. Zbirnyk zapovidnyka ‘Tustan’” 1, 366-378
Kotowicz P. N. 2013a. Dwie ostrogi żelazne z Sanoka-Olchowiec. “Acta Militaria Mediaevalia” 9, 240-241
Kotowicz P. N. 2013b. Broń i oporządzenie jeździeckie. In: J. Kalaga (ed.), Sutiejsk. Gród pogranicza polsko-ruskiego w XI-XIII w. Studium interdyscyplinarne. Warszawa, 62-75
Kotowicz P. N. 2014. Topory wczesnośredniowieczne z ziem polskich. Katalog źródeł. Rzeszów, Sanok
Kotowicz P. N. 2016. Two Campaigns of Geza II against Sanok and Przemyśl in Galich Rus’ in the Middle of 12th Century. In: V. Ĭotov (ed.), Voenni ekspeditsii, vŭorŭzhenie i snariazhenie (antichnost i srednovekovie). Mezhunarodna konferentsiia, Varna – 14-16.05.2009. Acta Musei Varnaensis 10(1). Varna, 133-150
Kotowicz P. N. 2017. The Polish-Ruthenian Borderland in 1340 and the Fall of the „Zamczysko” Hillfort in Sanok-Biała Góra. “Fasciculi Archaeologiae Historicae” 30, 35-51
Kotowicz P. N. 2018. Early Medieval Axes from the Territory of Poland. Kraków
Kotowicz P. N. forthcoming a. Średniowieczny miecz z Wisłoka Wielkiego na dawnym pograniczu halicko-węgierskim. “Fortetsia. Zbirnyk zapovidnyka ‘Tustan’” 4
Kotowicz P. N. forthcoming b. Remains of Medieval Armour Plates from the Ruthenian Hillfort of “Zamczysko” in Sanok-Biała Góra (South-Eastern Poland). “Voennaia Arkheologiia” 6
Kotowicz P. N., Chlewicki R. 2010. O pożytkach z archiwów. Późnośredniowieczny trzewik pochwy miecza z badań Tadeusza R. Żurowskiego na zamku „Sobień” w Manastercu. In: J. Podgórska-Czopek (ed.), Variae Sententiae. Księga jubileuszowa Działu Archeologii Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. Rzeszów, 139-162
Kotowicz P. N., Glinianowicz M. 2011. Późnośredniowieczny miecz z sygnowaną głowicą z okolic Jaślisk w ziemi sanockiej. In: O. Ławrynowicz, J. Maik, P. A. Nowakowski (eds.), Non Sensistis Gladios. Studia ofiarowane Marianowi Głoskowi w 70. rocznicę urodzin. Łódź, 201-218
Kotowicz P. N., Muzyczuk A. 2008. Militaria średniowieczne z Królewskiego Miasta Krosna. “Acta Militaria Mediaevalia” 4, 125-166
Kozak M. 2017. Zbroia Kniazia, voevod i druzhynnoї elity u Halyts’ko-Volyns’kiĭ derzhavi. “Zapysky L’vivs’koho medievistychnoho klubu” 2, 59-74
Kozak M. 2018. Bulava iak element ozbroiennia voїna Halyts’koho ta Volyn’skoho kniazivstv u XI-XIV stolittiakh. In: L. V. Voĭtovych (ed.), Problemy istoriї viĭn i viĭs’kovoho mystestva. L’viv, 51-78
Kuchera M. P. 1962. Drevniĭ Plisnes’k. “Arkheologichni pam’iatky URSR” 12, 3-56
Kuchynko M., Savits’kyĭ V. 2010. Nakonechnyky stril luka ta arbaleta z Peremylia Kniazhoї doby (Za materialamy z fondiv Volyns’koho kraieznavchoho muzeiu). “Volyns‘kyĭ muzeĭnyĭ visnyk” 2, 136-149
Kuczyński S. K. 1978. Pieczęcie książąt mazowieckich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk
Kuśnierz J. 2005. Militaria z Czermna nad Huczwą. Próba rekonstrukcji sposobu ataku Tatarów na gród (w 1240 r.) na podstawie dotychczasowych badań archeologicznych. “Acta Militaria Mediaevalia” 1, 115-132
Kuśnierz J. 2006. Z badań nad militarnym znaczeniem Gródka nad Bugiem (Wołynia) we wczesnym średniowieczu. “Acta Militaria Mediaevalia” 2, 79-102
Lappo-Danilevskīĭ A. 1907. Pechaty posldnikh’’ galichsko-vladimīrskikh’’ i ikh’’ sovtnikov. In: Boleslavl’’-Iurīĭ II, kniaz’ vseĭ Maloĭ Rusi. Sbornik’’ materīalov’’ i izldovanīĭ. S.-Peterburg, 211-308
Lewicki A. 1898. Ruthenische Theilfüstenthümer bis zur Vereiningung mit Polen 1387. In: Österreichisch-ungarische Monarchie in Wort und Bild. Galizien. Wien, 158-180
Liwoch R. 2006. Buławy z zachodniej Ukrainy. “Acta Militaria Mediaevalia” 2, 67-78
Liwoch R. 2008. Zachodnioukraińskie miecze i trzewiki pochew mieczowych od X do połowy XIII w. “Acta Militaria Mediaevalia” 4, 39-59
Liwoch R. 2014a. Topór z Horodnicy na zachodniej Ukrainie. “Acta Militaria Mediaevalia” 10, 203
Liwoch R. 2014b. Grot włóczni z naddniestrzańskiej Horodnicy. “Acta Militaria Mediaevalia” 10, 206-207
Liwoch R. 2016. Militaria jako ślady kontaktów między Wschodem a Zachodem Europy w średniowieczu. In: V. Nagirnyy (ed.), Rus’ and Countries of the Latin Culture (10th-16th C.). Colloquia Russica 1(6). Kraków, 95-110
Ławrynowicz O., Strzyż P. 2001. Nowe zabytki broni obuchowej z okolic Roztocza. “Archeologia Polski Środkowowschodniej” 6, 258-264
Marek L. 2018. Militaria. In: J. Piekalski, K. Wachowski (eds.), Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy Placu Nowy Targ we Wrocławiu. Wratislavia Antiqua 23(2). Wrocław, 563-664
Medvedev A. F. 1959a. K istorii plastinchatogo dospekha na Rusi. “Sovetskaia arkheologiia” 3(1959), 119-134
Medvedev A. F. 1959b. Oruzhie Novgoroda Velikogo. “Materialy i issledovaniia po arkheologii SSSR” 65, 121-191
Michalak A. 2006. Wpływy wschodnie czy południowe? Z badań nad pochodzeniem buław średniowiecznych na ziemiach polskich. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 571, 48-74
Nadolski A. 1994. Ogólna charakterystyka. In: A. Nadolski (ed.), Polska technika wojskowa do 1500 roku. Warszawa, 186-198
Nadolski A., Dankowa J. 1983. Uwagi o składzie i uzbrojeniu polskiej jazdy rycerskiej w latach 1350 1450. “Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 26, 91-110
Niemiec D. 2018. Did Conrad of Mazovia Play Chess on Wawel? In: A. Stempin (ed.), The Cultural Role of Chess in Medieval and Modern Times. 50th Anniversary Jubilee of the Sandomierz Chess Discovery. Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses 21. Poznań, 55-65
Nowakowski A. 1973. Przyczynki do poznania tak zwanej zbroi mazowieckiej. “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 21(2), 289-298
Nowakowski A. 1980. Jeszcze o genezie pawęży (Uwagi na marginesie książki A. N. Kirpicznikowa). “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 28(1), 111-115
Nowakowski A. 1990. Uzbrojenie ochronne. In: A. Nadolski (ed.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350-1450. Łódź, 31-110
Nowakowski A. 1994. Uzbrojenie indywidualne. In: A. Nadolski (ed.), Polska technika wojskowa do 1500 roku. Warszawa, 198-249
Nowakowski A., Szymczak J. 1985. Rodzaje uzbrojenia ochronnego w Polsce w okresie monarchii stanowej w świetle źródeł pisanych. “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 33(1-2), 29-48
Nowakowski P. A. 1998. Analiza archeologiczna militariów z Radymna woj. przemyskie. “Przemyskie Zapiski Historyczne” 11, 7-59
Nowakowski P. A. 2006. Arsenały domowe rycerstwa polskiego w średniowieczu. Toruń
Paszkiewicz H. 1925. Polityka ruska Kazimierza Wielkiego. Warszawa.
Petegirich V. M. 1990. Oruzhie i snariazhenie vsadnika. In: A. P. Chernysh (ed.) Arkheologia Prikarpat’ia, Volyni i Zakarpat’ia (ranneslavianskij i drevnerusskij periody). Kiev, 163-171
Petehyrych V. M. 2010. Dvi ridkisni znakhidky Kniazhoї doby iz Sokalia na L’vivshchyny. “Naukovi studiї” 4, 254-267
Prishchepa B. A. 2014. Shlem iz Dorogobuzha na Goryni. “Voennaia arkheologiia” 3, 191-195
Pudło P. 2014. Historia pewnego miecza, czyli o korzyściach z kwerend muzelanych. “Acta Militaria Mediaevalia” 10, 204-206
Pyvovarov S. V. 2010. Horodyshche druhoї polovyny XIV s. v s. Zelena Lypa na Bukovyni. In: H. Iu. Ivakin, A. P. Tomashevs’kyĭ, O. P. Tolochko, I. P. Voznyĭ, L. P. Mykhaĭlyna, V. M. Rychka, O. V. Kolybenko, S. V. Pavlenko, I. A. Hotun, Problemy Davn’orus’koї ta Seredn’ovichnoї Arkheolohiї. Arkheolohiia i Davna Istorїia Ukraїny 1, 365-370
Pyvovarov S. V. 2012. Metalevi navershia bulav z davn’orus’kikh pamiatok Bukovyny. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 724, 31-35
Pyvovarov S. V., Il’kiv M., Kalinichenko V. 2018. Predmety ozbroiennia ta viĭs’kovoho sporadzhennia z Chornivs’koho horodyshcha ХІІІ st. (doslidzhennia 2017-2018 rr.). In: О. О. Zaremba, I. O. Staren’kyj, P. A. Boltaniuk, A. F. Hutsal, O. B. Komarnits’kyj, O. L. Bazhenov, O. D. Mohylov, B. S. Strotsen’, A. B. Zadorozhniuk (eds.), Arkheologiia & Fortyfikatsiia Ukraїny. Zbirnyk materialiv VIII Vseukraїns’koї naukowo-praktychnoї konferentsїi. Kamianets‘-Podil’s‘kyĭ, 125-132
Pyvovarov S. V., Kalinichenko V. 2014a. Predmety seredn’ovichnoho ozbroiennia z Chornivs’koho horodyshcha pershoї polovyny XIII st. (doslidzhennia 2012 r.). “Visnyk Natsional’nogo uniwersytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 784, 18-24
Pyvovarov S. V., Kalinichenko V. 2014b. Predmety ozbroiennia dal’n’oho boiu z Chornivs’koho horodyshcha pershoї polovyny XIII st. (arkheolohichni doslidzhennia 2012 r.). In: F. Dmytrienko, H. V. Boriak, Ia. O. Ishchenko, O. O. Popel’hyts’ka, V. M. Prokopenko, D. V. Toїchkin, V. V. Tomozov (eds.), Istoriia Davn‘oї Zbroї. Doslidzhennia 2014. Kyїv, 136-148
Pyvovarov S. V., Kalinichenko V. 2014c. Navershia rukivia meha z Chornivs’koho horodyshcha pershoї polovyny XIII st. “Pytannia Starodavn’oї ta Serednovichnoї Istoriї, Arkheolohiї i Etnolohiї” 37, 39-55
Rozhko M. 2002. Zbroia dal’n’oho boju iz starodavn‘oї Tustani (nakonechnyky stril luka ta samostrila – arbaleta). “Zapysky Naukovoho Tovarystva im. Shevchenka” 244, 287-311
Savyts’kyĭ V., Paliĭchuk M., Sobuts’kyĭ M. 2009. Zakhysnyĭ obladunok Volyn’skykh voїniv periodu davn’oї Rusi. “Mynule i suchasne Volyni ta Polissia. Storinky voiennoї istoriї kraiu” 30, 26-30
Savyts’kyĭ V., Sobuts’kyĭ M., Okhrimenko G., Voiuta D. 2009. Predmety ozbroiennia z davn’orus’koho Peremilia. “Mynule i suchasne Volyni ta Polissia. Storinky voiennoї istoriї kraiu” 31, 71-75
Sperka J. 2012. Władysław książę opolski, wieluński, kujawski, dobrzyński, pan Rusi, palatyn Węgier i namiestnik Polski (1326/1330 – 8 lub 18 maja 1401). Kraków
Strzyż P. 2005. Ruskie buławy „gwiaździste” z terenu Małopolski. “Acta Militaria Mediaevalia” 1, 107-114
Strzyż P. 2006. Uzbrojenie we wczesnośredniowiecznej Małopolsce. Acta Archaeologica Lodziensia 52. Łódź
Swaryczewski A. 1987. Płatnerze krakowscy. Warszawa, Kraków
Szpunar A., Glinianowicz M. 2006. Uzbrojenie późnośredniowieczne z zamku w Czchowie w Małopolsce. “Acta Militaria Mediaevalia” 2, 137-188
Szyszka J. 2016. Formowanie i organizacja dóbr monarszych w ziemi lwowskiej od połowy XIV do początku XVI wieku. Kraków
Świętosławski W. 1990. Strzemiona średniowieczne z ziem Polski. Łódź
Świętosławski W. 1996. Elementy wschodnie wśród militariów z XIII w. znalezionych na terenie Polski. “Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 38, 3-17
Świętosławski W. 1997. Archeologiczne śaldy najazdów tatarskich na Europę Środkową w XIII w. Łódź
Świętosławski W. 2006. Ślady koczowników Wielkiego Stepu z X, XI i XII wieku w dorzeczach Wisły i Odry. Łódź.
Tereszczuk D. 2003. Dwie wczesnośredniowieczne pobocznice wędzideł z Gródka nad Bugiem, pow. Hrubieszów. “Archeologia Polski Środkowowschodniej” 6 (2001), 255-257
Tereszczuk D. 2005. Średniowieczne militaria proweniencji wschodniej w zbiorach Muzeum Regionalnego w Tomaszowie Lubelskim. “Acta Militaria Mediaevalia” 1, 133-141
Ters’kyj S. V. 2006. Viĭs’kova sprava u Halyts’ko-Volyns’kiĭ derzhavi (arkheolohichnyĭ aspekt). “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 571, 8-18
Ters’kyj S. V. 2007. Oboronnyĭ kompleks seredn’ovichnoho volyns’koho mista Peremylia. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 584, 14-22
Ters’kyj S. V. 2008a. Oboronnyĭ kompleks stolytsi volyns’koho kniazivstva – mista Volodymyra. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 612, 13-26
Ters’kyj S. V. 2008b. Oboronnyĭ kompleks kniazhoho mista Peresopnytsi. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 634, 8-17
Ters’kyj S. V. 2010. Zbroia ta zakhysnyĭ obladunok naselennia Nadstublianshchyny – volosti kniazhoho mista Peresopnytsi u X-XII st. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 670, 22-30
Ters’kyj S. V. 2011. Sporadzhennia druzhynnyka Nadstublianshchyny – volosti kniazhoho mista Peresopnytsi u XII-XIV st. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 693, 16-25
Ters’kyj S. V. 2012a. Ukraїns’ka istoriohrafiia rozvytku zbroї doby Halyts’ko-Volyns‘koї Derzhavy. “Viĭs’kovonaukyĭ visnyk” 17, 95-104
Ters’kyj S. V. 2012b. Znakhidky predmetiv ozbroiennia X-XIII st. na halyts’ko-volyns’komu pohranichchi. In: V. S. Travins‘kyĭ, R. V. Ĭoltukhovs’kyĭ, N. M. Ribchak, A. F. Hutsal, O. B. Komarnits’kyj, O. D. Mohylov, B. S. Strotsen’ (eds.), Arkheologiia & Fortyfikatsiia Ukraїny. Zbirnyk materialiv V Vseukraїns’koї naukowopraktychnoї konferentsїi. Kamianets‘-Podil’s‘kyĭ, 68-72
Ters’kyj S. V. 2013. Mech u Halyts’komu ta Volyns’komu kniazivstvakh (XI – pershapolovyna XIII st.). “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 752, 5-13
Ters’kyj S. V. 2014. Kisten‘ u Halyts’komu ta Volyns’komu kniazivstvakh (X-XIV ст.). “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 724, 3-12
Ters’kyj S. V. 2015. Sporadzhennia vershnyka ta konia na Volyni v X-XIV stolittiakh. In: V. Aleksandrovych (ed.), Kul’tura i mystestvo zakhidnoukraїns’kikh zemel’ 2009-2010. L‘viv, 71-114
Ters‘kyj S. V., Omel’chuk B. 2014. Rohovi kisteni u Halyts’komu ta Volyns’komu kniazivstvakh (X-XIІІ st.). In: I. I. Tynchenko, V. V. Davydiuk, L. M. Minenko (eds.), Voĭenna istoriia Ukraїny. Halychyna ta Zakarpattia. Uzhhorod, 9-12
Ters‘kyj S. V., Savyts’kyĭ V. M. 2013. Nakonechnyky nozhen mechiv XI-XIII st. iz kniazhoho Lucheska. “Staryĭ Luts’k” 9, 366-371
Ters’kyj S., Zakhar‘iev V. 2014. Kisteni ta bulavy ХІ-ХІІІ st. z terytoriї Khmel’nychchyny. In: V. S. Travins‘kyĭ, R. V. Ĭoltukhovs’kyĭ, N. M. Ribchak, A. F. Hutsal, O. L. Bazhenov, O. D. Mohylov, B. S. Strotsen’, A. B. Zadorozhniuk (eds.), Arkheologiia & Fortyfikatsiia Ukraїny. Zbirnyk materialiv IV Vseukraїns’koї naukowo-praktychnoї konferentsїi. Kamianets‘-Podil’s‘kyĭ, 165-170
Tęgowski J. 2010. Okoliczności wstąpienia na tron halicko-wołyński Piasta mazowieckiego Bolesława Trojdenowica (nieznane dokumenty ruskie z XIV wieku). “Studia Podlaskie” 18 (2009-2010), 313-328
Voĭtovych L. 2004. Viĭs’kove mystestvo Halyts’ko-Volyns’koї Derzhavy: kniaz’ Lev Danylovych. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 502, 13-18
Voĭtovych L. 2006. Reformy armiї kniaziamy Danylom Romanovychem ta Levom Danylovychem u seredyni XIIІ st. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika. Derzhava ta armiia” 571, 89-93
Voĭtovych L. 2011. Pol’skyĭ korol‘ Kazymyr III i borot’ba za spadshchynu Romanovychiv. “Visnyk L’vivs’koho universytetu. Seriia istorychna” 46, 2-26
Vossberg F. A. 1854. Siegel des Mittelalters von Polen, Lithauen, Schlesien, Pommern und Preussen. Berlin
Voznyĭ I. P. 2014. Udarnoe vooruzhenie Severhoĭ Bukoviny XII – pervoĭ poloviny XIII vv. In: N. D. Russev (ed.), Vremia voĭny. Pobediteli i pobezhdennye. Stratum Plus 6, 55-64
Voznyĭ I. P. 2019. Snariazhenie vsadnika i verhovogo konia v X-XIV vv. na territorii mezhdurech’a verkhnego Pruta i srednego Dnestra. “Voennaia arkheologiia” 5, 143-156
Voznyĭ I. P., Fedoruk A. V. 2010. Vistria stril X-ХІV st. z terytoriї mizh verkhnim Siretom ta serednim Dnistrom. “Visnyk Natsional’nogo universytetu ‘L’vivs’ka politekhnika’. Derzhava ta armiia” 670, 30-39
Voznyĭ I. P., Fedoruk A. V. 2012. Viĭs’kovyĭ obladunok i sporiadzhennia vershnyka X-XIV st. Na terytoriї mizh verkhnim Siretom i serednim Dnistrom. “Arkheolohiia” 4, 62-73
Voznyĭ I. P., Fedoruk A. V. 2013. Udarna zbroia ХІІ – pershoї polovyny ХІІІ st. z terytoriї Verkhn’oho Pruta ta Serden’oho Dnistra. “Visnyk Instytutu arkheolohiї” 8, 53-64
Wołoszyn M. 2005. Między Wschodem a Zachodem: pochówek wojownika ze stanowiska 1 C w Gródku, pow. hrubieszowski, woj. lubelskie. “Acta Militaria Mediaevalia” 1, 87-105
Wołoszyn M., Florkiewicz I., Nosek E. M., Stępiński J. 2018. Wczesnośredniowieczny trzewik pochwy miecza z Czermna w świetle analiz archeologicznych i metaloznawczych. In: T. Nowakiewicz, M. Trzeciecki, D. Błaszczyk (eds.), Animos labor nutrit. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Warszawa, 207-216
Wójcikowska E. 2015. Słowo o Bolesławie Jerzym II Trojdenowiczu (1310-1340) – ostatnim Romanowiczu na tronie halicko-włodzimierskim. “Sensus Historiae” 18(1), 189-199
Wünsch T., Janeczek A. (eds.) 2004. On the Frontier of Latin Europe. Integration and Segregation in Red Ruthenia in Red Ruthenia, 1350-1600. Warsaw
Zajączkowski S. 1973. O wojskowych powinnościach sołtysów w Polsce w okresie monarchii stanowej. “Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 19, 23-59
Zajączkowski S. 1978. Obowiązki wojskowe wójtów w państwie polskim w okresie monarchii stanowej. “Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 21, 3-44
Żaki A. 1974. Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk