Materiał kostny z czterech grobów kultury strzyżowskiej wyeksplorowanych w latach 2015-2016 na stanowisku 15 w Rogalinie w świetle badań interdyscyplinarnych

Lorkiewicz-Muszyńska, Dorota; Abreu-Głowacka, Monica; Kociemba, Wojciech; Glapiński, Mariusz; Michalak, Eliza; Ciesielka, Marzanna; Hyrchała, Anna

doi:0079-7138

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Materiał kostny z czterech grobów kultury strzyżowskiej wyeksplorowanych w latach 2015-2016 na stanowisku 15 w Rogalinie w świetle badań interdyscyplinarnych Lorkiewicz-Muszyńska, DorotaAbreu-Głowacka, MonicaKociemba, WojciechGlapiński, MariuszMichalak, ElizaCiesielka, MarzannaHyrchała, Anna

Object structure

Materiał kostny z czterech grobów kultury strzyżowskiej wyeksplorowanych w latach 2015-2016 na stanowisku 15 w Rogalinie w świetle badań interdyscyplinarnych

Przegląd Archeologiczny T. 69 (2021)

Lorkiewicz-Muszyńska, Dorota ; Abreu-Głowacka, Monica ; Kociemba, Wojciech ; Glapiński, Mariusz ; Michalak, Eliza ; Ciesielka, Marzanna ; Hyrchała, Anna

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk ; Ośrodek Badań nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza

archaeology ; early Bronze Age ; Strzyżów culture ; anthropology ; odontology ; computer tomography ; musculoskeletal stress markers (msm) ; enthesis

In 2008 a burial site was discovered in Rogalin (eastern Poland). Interdisciplinary investigations were carried out and it was concluded that the site was a unique example of Strzyżów culture, an agricultural culture found in eastern Poland and western Ukraine, dated to the Early Bronze Age (2000/1950–1600 BC ). Strzyżów culture spread over the area from the eastern part of Lublin Upland (area between the upper Wieprz river and Bug river) to the area of south-western Volhynia crossing Horyn river in present-day Ukraine. The highest density of its sites is in the territory of Horodło Plateau and near the town of Hrubieszów. Sixteen graves were discovered between 2009 and 2016. The aim of the study was to conduct analysis of skeletal remains from four burial graves – no. 13, 14, 15, and 16 excavated in 2015 and 2016. Research was based on macroscopic, stereomicroscopic analysis, X-ray and CT examinations

Abreu-Głowacka M. (2015). Badania genetyczne – odkrywanie tajemnic grobów kultury strzyżowskiej. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (170-181). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Achilli A. et al. (2007). Mitocondrial DNA variation of modern Tuscans supports the Near Eastern Origin of Etruscans. American Journal of Human Genetics: April 2007
Acsadi G., Nemeskeri I. (1970). History of Human Life Span and Mortality. Budapest
Auerbach B.M., Ruff Ch.B. (2004). Human Body Mass Estimation: A Comparison of “Morphometric” and “Mechanical” Methods. American Journal of Physical Anthropology, 125(4), 331-342
Berthom W., Tihanyi B., Kis L., Révész L., Coqueugniot H., Dutour D., Pálfi G. (2018). Horse riding and the shape of the acetabulum: Insights from the bioarchaeological analysis of early Hungarian mounted archers (10th century). International Journal of Osteoarcheology, 29(1), 117-126
Bochenek A., Reicher M. (2019). Anatomia człowieka 1. Warszawa: PZWL
Buikstra J.E., Ubelaker D.H. (1994). Standards for Data Colllection from Human Skeletal Remains: Proceedings of a seminar at the Field Museum of Natural History. Arcansas Archaeological Survey Research Series. New York
Demirjian A., Goldstein H., Tanner J.M. (1973). A new system of dental age assessment. Human Biology, 45, 221-227
Foster A., Buckley H.R., Tayles N. (2012). Using Enthesis Robusticity to Infer Activity in the Past: A Review. Journal of Archaeological Method and Theory, 21(3), 1-23. doi: 10.1007/s10816-012-9156-1
Glapiński M., Przystańska A., Kulczyk T. (2015). Zabawa w Puzzle i rozwiązywanie zagadek. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (154-161). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Goodwin W., Linacre A., Hadi S. (2011). Lineage markers. An Introduction to Forensic Genetics. John Wiley & Sons Ltd., 155-169
Grine F.E., Jungers W.L., Tobias P.V., Pearson O.M. (1995). Fossil Homo femur from Berg Aukas, northern Namibia. American Journal of Physical Anthropolgy, 97(2), 151-185
Haavikko K. (1970). The formation and the alveolar and clinical eruption of the permanent teeth. Anorthopantomographic study. Suomen Hammaslaakariseuran Toimituksia, 66(3), 103-170
Hawkey D.E. (1998). Disability, Compassion and the Skeletal Record. International Journal of Osteoarchaeology, 8, 326-340
Hawkey D.E., Merbs C.F. (1995). Activity-Inducet Musculoskeletal Stress Markers (MSM) and Subsistance Strategy Changes among Ancient Hudson Bay Eskimos. International Journal of Osteoarchaeology, 5, 324-338
Hyrchała A. (2015). Wojownik i Księżniczka z Rogalina – nowy rozdział w dziejach badań nad kulturą strzyżowską. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (52-79). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Hyrchała A. (2021). Igranie z ogniem – rytuały pogrzebowe kultury strzyżowskiej na przykładzie wybranych pochowków z cmentarzyska w Rogalinie, w tym tomie
Iwanek B., Piontek J., Nowak O. (2010). Analiza antropologiczna szkieletu z Bruszczewa. W: J. Müller et al. (red.), Wykopaliska w Bruszczewie II. SAO / SPEŚ 6 (730-753). Bonn
Khudaverdyan A.Y., Khachatryan H.H., Eganyan L.G. (2017). The human skeleton from the late iron age burial of Shirakavan (Armenia): a case study. Bulletin of the Intrernational Association for Paleodont, 11(2), 51-61
Kociemba W. (2015). Techniki obrazowania w radiologii, rola tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego w archeologii. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (124-129). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Lorkiewicz-Muszyńska D. (2015). Czaszka prawdę ci powie. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (140-145). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Lorkiewicz-Muszyńska D., Kociemba W., Rewekant A. (2015). Charakterystyka szczątków kostnych z cmentarzyska w Rogalinie. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (130-139). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Lorkiewicz-Muszyńska D., Kociemba W., Rychlik M. (2016). Badania identyfikacyjne szczątków. W: T. Dzieńkowski (red.), Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza. Badania 2005–2006 (309-322). Lublin
Lorkiewicz-Muszyńska D., Przystańska A., Kulczyk T., Hyrchała A., Bartecki B., Kociemba W., Glapiński M., Łabęcka M., Świderski P. (2015). Wykorzystanie zdjęć rentgenowskich do oceny wieku zębowego dla celów medyczno-sądowych. Arch Med Sąd Kryminol., 65(1), 1-16
Lovejoy C.O. (1985). Dental Wear in the Libben Population: Its Functional Pattern and Role in the Determination of Adult Skeletal Age at Death. American Journal of Physical Antropology, 68(1), 47-56. doi: 10.1002/ajpa.1330680105
Lovejoy C.O., Meindl R.S., Pryzbeck T.R., Mensforth R.P. (1985). Chronological metamorphosis of the auricular surface of the ilium: a new method for the determination of adult skeletal age at death. American Journal of Physical Antropology, 68(1), 15-28. doi: 10.1002/ajpa.1330680103
Malinowski A., Strzałko J. (1985). Antropologia. Warszawa
Malinowski A., Wolański N. (1988). Metody badań w biologii Człowieka: wybór metod antropologicznych. Warszawa
Mariotti V., Facchini F., Giovanna B.M. (2007). The study of entheses: proposal of a standardised scoring method for twenty-three entheses of the postcranial skeleton. Collegium Antropologicum, 31(1), 291-313
Martin R., Saller K. (1957). Lehrbuch der Anthropologie. Stuttgart
Murphy W.A., Spruill F.G., Gantner G.E. (1980). Radiologic Identification of Unknown Human Remains. Journal of Forensic Sciences, 25(4), 727-735
Myszka A. 2007. Rekonstrukcja budowy somatycznej człowieka na podstawie wybranych cech szkieletu. Seria Antropologia nr 24. Poznań: Wydawnictwo UAM
Paabo S., Poinar, H., Serre D., Jaenicke-Despres V., Hebler J., Rohland N., Kuch M., Krause J., Vigilant L., Hofreiter M. (2004). Genetic analyses from ancient DNA. Annual Review of Genetics, 38, 645-679. doi: 10.1146/annurev.genet.37.110801.143214
Peterson J. (1998). The Natufian hunting conundrum: spears, atlatls, or bows? Musculoskeletal and armature evidence. International Journal of Osteoarcheology, 8(5), 378-389
Przystańska A., Kulczyk T., Glapiński M. (2015). Ile masz lat. W: A. Hyrchała, B. Bartecki (red.), Wojownik i księżniczka – archeologia – medycyna sądowa – sztuka (162-167). Hrubieszów: Muzeum im. ks. St. Staszica
Przystańska A., Lorkiewicz-Muszyńska D., Abreu-Głowacka M., Glapiński M., Sroka A., Rewekant A., Hyrchała A., Bartecki B., Żaba Cz., Kulczyk T. (2017). Analysis of human dentition from Early Bronze Age: 4000-year-old puzzle. Odontology, 105(1), 13-22. doi: 10.1007/s10266-015-0220-7
Ruff C.B., Scott W.W., Liu A.Y.C. (1991). Articular and diaphyseal remodeling of the proximal femur with changes in body mass in adults. American Journal of Physical Anthropolgy, 86(3), 397-413. doi: 10.1002/ajpa.1330860306
Smith B.G., Knight J.K. (1984). An index for measuring the wear of teeth. British Dental Journal, 156(12), 435-438. doi: 10.1038/sj.bdj.4805394
Todd T.W. (1920). Age changes in the pubic bone: I. The white male pubis. American Journal of Physical Anthropology, 57(3), 467-470
Tomczyk J., Komarnitki J., Zalewska M., Wiśniewska E., Szopiński K., Olczak-Kowalczyk D. (2014). The Prevalence of Pulp Stones in Historical Populations From the Middle Euphrates Valley (Syria). American Journal of Physical Anthropology, 153, 103-115
Trotter M., Gleser G.C. (1952). Estimation of stature from long bones o f American Whites and Negroes. American Journal of Physical Anthropology, 10(4), 463-514. doi: 10.1002/ajpa.1330100407
Turp J.C., Kurt W.A. (1995). Designating teeth: The advantages of the FDI’s two-digit system. Quintessence International, 26(7), 501-504
Ubelaker D.H. (1978). Human skeletal remains: excavation, analysis, interpretation. Aldine Manuals on Archeology, Chicago
White T.D., Folkerns P.A. (2005). The human Bone Manual. New York
Van Oven M., Kayser M. (2008). Updated comprehensive phylogenetic tree of global human mitochondrial DNA variation. Human Mutation 30(2): E386-E394. PMID 18853457. doi: 10.1002/humu.20921