Object structure
Title:

Śmierć Marcelego Lubomirskiego w 1809 roku : kreowanie wzorca bohatera, sensacyjna plotka i realia pola bitwy

Subtitle:

Kwartalnik Historyczny, R. 129 nr 1 (2022) ; Rozprawy

Creator:

Czubaty, Jarosław (1961– ) ORCID

Institutional creator:

Polskie Towarzystwo Historyczne ISNI ; Polska Akademia Nauk, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla ISNI

Contributor:

Institute of History of the Polish Academy of Sciences

Publisher:

Tadeusz Manteuffel Institute of History Polish Academy of Sciences

Place of publishing:

Warszawa

Date issued/created:

2022

Description:

p. 57-80 ; Summary in English

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Subject and Keywords:

rumour ; Illuminati ; freemasonry ; Sandomierz ; war ; battle ; Lubomirski, Marceli (1792-1809) - death and burial ; Sandomierz, Battle of, Sandomierz, Poland, 1809 ; gossip - social aspects - Poland - history - 19th century ; freemasonry - Poland - history - 19th century

Abstract:

The death of Prince Marceli Lubomirski during the storming of Sandomierz in 1809 echoed loudly among the Polish political and cultural elite as an example of patriotic devotion and heroic death on the field of glory. The source information made it possible to conclude about the mentality of the time. On the example of salon rumours about Lubomirski’s connections with the secret society of the Illuminati, the author addresses the question of gossip as a historical source, its relation with reality and ideas about secret societies in the early nineteenth century. The second part of the article juxtaposes several source accounts of the circumstances of Lubomirski’s death, which provoke reflection on the psychology of battlefield at that time.

References:

Czubaty Jarosław, Ci, „których śmierć pozazdrościła Ojczyźnie”. Obraz żołnierskiej śmierci w polskiej epoce napoleońskiej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 64, 2016, 2, s. 251–256
Danilewicz-Zielińska Maria, Mistyk w kręgu oświeconych, w: Maria Danilewicz-Zielińska, Próby przywołań. Szkice literackie, oprac. Marek Zieliński, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 1992
Danilewicz-Zielińska Maria, „The King of the New Israel”. Thaddeus Grabianka (1740– 1807), „Oxford Slavonic Papers. New Series” 1, 1968, s. 49–73
Dermenghem Emile, Joseph de Maistre mystique, Editions d’Aujourdhui, Le Plan-de-la-Tour, 1980
Deszczyńska Martyna, Polskie kontroświecenie, BEL Studio, Warszawa 2011
Dunbar Robin I.M., Gossip in Evolutionary Perspective, „Review of General Psychology” 8, 2004, 2, s. 100–110
Gembarzewski Bronisław, Wojsko Polskie. Księstwo Warszawskie 1807–1814, Gebethner i Wolff, Warszawa–Kraków 1905
Goffman Erving, Człowiek w teatrze życia codziennego, Aletheia, Warszawa 2000
Hass Ludwik, Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej w XVIII i XIX wieku, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1982
Jarzewicz Jarosław, Świątynia pamięci. O kościele – mauzoleum Raczyńskich w Rogalinie, Muzeum Narodowe, Poznań 2005
Kamionowska Julita, „«Plotki, nieplotki, bajki, niebajki». Opowieści niezwykłe w polskich pamiętnikach z pierwszej połowy XIX wieku”, praca magisterska, 2017, Wydział Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego
Łotman Jurij, Dekabrysta w życiu codziennym. Zachowanie codzienne jako kategoria historyczno-psychologiczna, w: Semiotyka dziejów Rosji, wyb. Bogusław Żyłko, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1993, s. 254–320
Mencfel Michał, Atanazy Raczyński (1788–1874). Biografia, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2016
McMahon Darrin M., Enemies of the Enlightenment. The French Counter-Enlightenment and the Making of Modernity, Oxford University Press, Oxford 2001
Oświecenie nieoświecone. Człowiek, natura i magia, red. Danuta Kowalewska, Agata Roćko, Filip Wolański, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2018
Pawłowski Bronisław, Wojna polsko-austriacka 1809 r., Volumen–Bellona, Warszawa 1999
Rolle Kazimierz, Grabianka Tadeusz, PSB, t. 8, Wrocław–Kraków–Warszawa 1959–1960, s. 462–463
Sławiński Piotr, Książę Marceli Lubomirski (1792–1809). Pamięć, Legenda i pośmiertne losy, w: Pamiętny rok 1809. Obchody 200. rocznicy walk o Sandomierz w 1809 r., red. Krzysztof Burek, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2010
Szyndler Bartłomiej, Dyktator. Generał Józef Chłopicki (1771–1854), Wydawnictwo WSP, Częstochowa 1998
Treunefest Gustav Amon von, Geschichte des k. k. Infanterie-Regiments Nr. 20 Friedrich Wilhelm, Kronprinz des Deutschen Reiches und Kronprinz von Preussen, Verlag des Regiments, Wien 1878
Ugniewski Piotr, Zamach na Gustawa III. Relacja polskiego świadka – autentyk czy apokryf?, „Przegląd Historyczny” 99, 2008, 4, s. 651–659
Ujejski Józef, Król Nowego Izraela. Karta z dziejów mistyki wieku oświeconego, Kasa im. J. Mianowskiego – Instytut Popierania Polskiej Twórczości Naukowej, Warszawa 1924
Wojtowicz Jerzy, Abbé Barruel – apostoł kontrrewolucji (studium z dziejów tzw. teorii spiskowej), w: Między wielką polityką a szlacheckim partykularzem. Studia z dziejów nowożytnej Polski i Europy, red. Kazimierz Wajda, Wydawnictwo UMK, Toruń 1993, s. 57–70
Wójcicki Jacek, Stanisław Kostka Potocki i mowa ku czci poległych w roku 1809, „Napis” seria 9, 2003, s. 143–171
Zahorski Andrzej, Lubomirski Michał, PSB, t. 18, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973, s. 38–40
Złomska Małgorzata, Nosarzewski Jan Maciej, PSB, t. 23, Wrocław–Warszawa–Kraków 1978, s. 211–213

Relation:

Kwartalnik Historyczny

Volume:

129

Issue:

1

Start page:

57

End page:

80

Resource type:

Text

Detailed Resource Type:

Article : original article

Format:

application/octet-stream

Resource Identifier:

2451-1315 ; 0023-5903 ; 10.12775/KH.2022.129.1.03

Source:

IH PAN, sygn. A.96/129/1 ; IH PAN, sygn. A.52/129/1 Podr. ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY-ND 4.0 license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY-ND 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY-ND 4.0 license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of History of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of History PAS

Projects co-financed by:

-

Access:

Open

×

Citation

Citation style: