Sprawozdania Archeologiczne 74 nr 2 (2022)
Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
In modern society where images begin to play a dominant role in the cognitive process, the use of visualisation as a carrier of information about archaeological research becomes more and more important. The main aim of this article is to consider visualisation as a method of education and protection of cultural heritage, as well as the role of image communication in popularising archaeology. These issues will be subject to a critical discussion in terms of advantages, possibilities and challenges resulting from the use of 3D reconstruction of prehistoric objects in museology, the Internet and popular science publications. In order to understand the idea of image communication in popularising the archaeological heritage better, an example of visualisations comprising a graphic part of museum exhibitions will be presented.
Anders M. and Zwirowicz-Rutkowska A. 2017. Rozważania nad wykorzystaniem standardów modelowania obiektów 3D w systemach wirtualnej rzeczywistości. Roczniki geomatyki 15/1, 7-13. http://rg.ptip.org.pl/index.php/rg/article/view/RG2017-1_AndersZwirowicz-Rutkowska [access: 05.2022].
Baudrillard J. 2001. Porządek symulakrów. In A. Gwóźdź (ed.), Widzieć, myśleć, być. Technologie mediów. Kraków: Universitas, 63-78.
Barceló J. A. 2014. 3D modelling and shape analysis in archaeology. In F. Remondino and S. Campana (eds), 3D Recording and Modelling in Archaeology and Cultural Heritage Theory and best practices. Oxford: BAR International Series 2598, 15-23.
Belting H. 2007. Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie. Kraków: Universitas.
Boehm G. 1994. Was ist ein Bild? München: Bild und Text.
Boehm G. 2014. O obrazach i widzeniu. Antropologia tekstów. Kraków: Universitas.
Charter on the Preservation of Digital Heritage 2003. Charter on the Preservation of Digital Heritage: http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ID=17721&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html [access: 18.05.2022]
Chlebicki M. and Kowalska M. 2016. Muzeum Archeologiczne w Krakowie oglądane oczami zwiedzających. In S. Czopek and J. Górski (eds), Między nauką a popularyzacją. Muzea i parki archeologiczne. Kraków: Universitas, 203-229.
Chowaniec R. 2010. Dziedzictwo archeologiczne w Polsce. Formy edukacji i popularyzacji. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Economou M. 2003. New Media For Interpreting Archaeology in Museums: Issues and Challenges. In M. Doerr and A. Sarris (eds), Proceedings from CAA2002 (Computer Applications in Archaeology International Conference), Heraklion, Crete, 2-6 April 2002. Athens: Hellenic Ministry of Culture, -375.
Gediga B. and Józefowska A. 2018a. Cmentarzysko z wczesnej epoki żelaza w Domasławiu 10/11/12, powiat wrocławski 1. Katalog. Wrocław: Fundacja Przyjaciół IAE PAN, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Gediga B. and Józefowska A. 2018b. Cmentarzysko z wczesnej epoki żelaza w Domasławiu 10/11/12, powiat wrocławski. 2. Tablice. 1. Wrocław: Fundacja Przyjaciół IAE PAN, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Gediga B. and Józefowska A. 2018c. Cmentarzysko z wczesnej epoki żelaza w Domasławiu 10/11/12, powiat wrocławski. 3. Tablice. 2. Wrocław: Fundacja Przyjaciół IAE PAN, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Gediga B. and Józefowska A. 2019. Przemiany obrządku grzebalnego w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza w świetle analizy źródeł z cmentarzyska w Domasławiu, pow. wrocławski i nekropolii bliskiego rejonu (problemy zmian społeczno-kulturowych). Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii.
Gediga B. and Józefowska A., Łaciak D. and Dolata-Daszkiewicz I. 2020. Cmentarzysko wczesnej epoki żelaza w Domasławiu 10/11/12, powiat wrocławski. 4. Synteza. Wrocław: Fundacja Przyjaciół IAE PAN, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Gediga B. and Józefowska A. (eds) 2020. Cmentarzysko wczesnej epoki żelaza w Domasławiu 10/11/12, powiat wrocławski. 5. Opracowania specjalistyczne. Wrocław: Fundacja Przyjaciół IAE PAN, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Georgopoulos A. and Stathopoulou E. K. 2017. Data acquisition for 3D geometric recording: state of the art and recent innovations. In M. L. Vincent, V. M. López-Menchero Bendicho, M. Ioannides and T. E. Levy (eds), Heritage and archaeology in the digital age. Acquisition, curation, and dissemination of spatial cultural heritage data. Cham: Springer, 1-26.
Gombrich E. H. 1990. Obraz wizualny. In M. Głowiński (ed.), Symbole i symbolika. Warszawa: Czytelnik, 312-338.
Heidegger M. 1977. Czas światoobrazu. In M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć. Warszawa: Czytelnik, 128-167.
Hermon S. and Kalisperis L. 2011. Between the Real and the Virtual: 3D visualization in the archaeological research – expectations and prospects. Virtual Archaeology Review 2(4), 59-63.
Holtorf C. 2007. Archaeology is a brand! The meaning of archaeology in contemporary popular culture. Oxford: Archaeopress.
Kajda K., Marx A., Wright H., Richards J., Marciniak A., Rossenbach K. S., Pawleta M., van den Dries M. H., Boom K., Guermandi M. P., Criado-Boado F., Borreiro D., Synnestvedt A., Kotsakis K., Kasvikis K., Theodoroudi E., Lüth F., Issa M. and Frase I. 2018. Archaeology, heritage, and social value: public perspectives on European archaeology. European Journal of Archaeology 21/1, 96-117.
Kobyliński Z. 1998. Ochrona i zarządzanie dziedzictwem archeologicznym w Europie – wprowadzenie. In Z. Kobyliński (ed.), Ochrona dziedzictwa archeologicznego w Europie. Warszawa: SNAP, 7-14.
Kolczyński M. and Sztumski J. 2003. Marketing polityczny. Kształtowanie indywidualnych i zbiorowych opinii, postaw i zachowań. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Koszewski K. 2014. Cyfrowy obraz jako nośnik informacji o dziedzictwie architektonicznym – szanse i zagrożenia. In A. Seidel-Grzesińska and K. Stanicka-Brzezińska (eds), Obraz i metoda. Cyfrowe spotkania z zabytkami. 4. Wrocław: ARGI, 97-112.
Koszewski K. 2015. Publikacja cyfrowa jako metoda edukacji i ochrony dziedzictwa. In J. Słyk and S. Wrona (eds), Informacyjne środowisko rekonstrukcji. Przedlokacyjna struktura osadnicza w Pułtusku w XIII-XIV wieku. Warszawa: Politechnika Warszawska, 95-106.
Kowal S. 2015. Techniki cyfrowe jako podstawa działań w zakresie archeologii, konserwacji i architektury. In J. Słyk and S. Wrona (eds), Informacyjne środowisko rekonstrukcji. Przedlokacyjna struktura osadnicza w Pułtusku w XIII-XIV wieku. Warszawa: Politechnika Warszawska, 19-36.
Kozakiewicz J. 2012. Marketing jako narzędzie w popularyzacji archeologii. In J. Gancarski (ed.), Skanseny archeologiczne i archeologia eksperymentalna. Krosno: Muzeum Podkarpackie w Krośnie, 645-661.
Kraków 2022. The Old Market Square in Krakow. https://muzeumkrakowa.pl/en/branches/rynekunderground
Kuroczyński P. and Madera P. 2012. Wirtualny spacer po wczesnośredniowiecznym Wrocławiu. In J. Gancarski (ed.), Skanseny archeologiczne i archeologia eksperymentalna. Krosno: Muzeum Podkarpackie w Krośnie, 381-414.
London Charter. 2009. The London Charter. http://www.londoncharter.org/fileadmin/templates/ main/docs/london_charter_2_1_en.pdf [access: 18.05.2022].
López-Menchero Bendicho V. M. and Gutiérrez M. F. and Onrubia Pintado J. 2017. Holistic approaches to the comprehensive management of rock art in the digital age. In M. L. Vincent, V. M. López-Menchero Bendicho, M. Ioannides and T. E. Levy (eds), Heritage and archaeology in the digital age. Acquisition, curation, and dissemination of spatial cultural heritage data. Cham: Springer, 27-47.
Lausanne Charter. 1990. The Lausanne Charter: Charter for the Protection and Management of the Archaeological Heritage. http://wp.icahm.icomos.org/wp-content/uploads/2017/01/1990-Lausanne-Charter-for-Protection-and-Management-of-Archaeological-Heritage.pdf [access: 18.05.2022].
Markiewicz M. 2014. Archeologia wirtualna – zagrożenie czy przyszłość. Rekonstrukcja 3D w archeologii. In A. Seidel-Grzesińska and K. Stanicka-Brzezińska (eds), Obraz i metoda. Cyfrowe spotkania z zabytkami. 4. Wrocław: ARGI, 190-197.
Markiewicz M. 2018. Wizualizacja 3D halsztackiej osady ze Starego Śleszowa – nowa forma narracji w archeologii. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 60/1, 383-398.
Markiewicz M. 2022. Photography vs. visualisation. Technical images in archaeological research. Digital Applications in Archaeology and Cultural Heritage 24, 1-8.
Minta-Tworzowska D. 2011. Badania nad kulturą wizualną i ich wpływ na konstruowanie obrazów przeszłości przez archeologów. In R. Zapłata (ed.), Digitalizacja dziedzictwa kulturowego. Wybrane zagadnienia. Lublin: Wiedza i Edukacja, 215-334.
Mirzoeff N. 2016. Zobaczyć świat. Kraków-Warszawa: Wydawnictwo Krater, Muzeum Sztuki Nowoczesnej.
Mitchell W. J. T. 1994. Picture Theory. Esseys on Verbal and Visual Representation. Chicago-London: University of Chicago Press.
Pawleta M. 2014. Nowomedialne kreacje przeszłości – przeszłość wizualnie zapośredniczona. In A. Seidel-Grzesińska and K. Stanicka-Brzezińska (eds), Obraz i metoda. Cyfrowe spotkania z abytkami. 4. Wrocław: ARGI, 180-189.
Pawleta M. 2016. Przeszłość we współczesności. Studium metodologiczne archeologicznie kreowanej przeszłości w przestrzeni społecznej. Poznań: UAM.
Pawleta M. and Zapłata R. 2011. Obrazowanie przeszłości w świetle nowych mediów – technologii cyfrowych. In R. Zapłata (ed.), Digitalizacja dziedzictwa kulturowego. Wybrane zagadnienia. Lublin: Wiedza i Edukacja, 335-358.
Pawleta M. and Zapłata R. 2012. Archeologia i nowe media; cyfrowa przeszłość. In S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot and A. Zalewska (eds), Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1167-1174.
Porębski M. 1972. Ikonosfera. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Radwan’s Museum. 2022. The M. Radwan’s Museum of Ancient Metallurgy of the Świętokrzyski region in Nowa Słupia. https://www.muzeum-nowaslupia.pl/ [access: 18.05.2022].
Report 2021. Report on the study of the awareness of the need and scope of implementation of popularising activities regarding archaeological heritage among archaeological communities. https://samorzad.nid.pl/publikacje/raport-z-badania-swiadomosci-potrzeby-i-zakresu-realizacji-dzialan-popularyzatorskich-dotyczacych-dziedzictwa-archeologicznego-wsrod-srodowiskarcheologicznych/ [access 18.05.2022].
Rączkowski W. 2018. Fetyszyzacja: chwila namysłu nad technologiami i wizualizacjami w archeologii. In A. Posern-Zieliński, J. Sawicka, J. Kabaciński, M. Kara and K. Zamelska-Monczak (eds), Archeologia jako humanistyczna interpretacja przeszłości. Studia dedykowane Profesorowi Henrykowi Mamzerowi. Poznań: Instytut Archelogii i Etnologii PAN, 229-245.
Reilly P. 1991. Towards a virtual archaeology. In K. Lockyear and S. Rahtz (eds), Computer Applications in Archaeology (= British Archaeological Reports 565). Oxford: BAR, 133-139.
Rydlewski M. 2016. Żeby widzieć, trzeba wiedzieć. Kulturowy wymiar percepcji wzrokowej. Bydgoszcz: Epigram.
Sketchfab. 2022. Sketchfab. https://sketchfab.com/3d-models/categories/cultural-heritagehistory? date=week&sort_by=-likeCount [access: 18.05.2022].
Shannon C. E. and Weaver W. 1949. The Mathematical Theory of Communication. Urbana-Chicago: University of Illinois Press.
Stawowczyk E. 2002. O widzeniu, mediach i poznaniu. Stłuczone lustra rzeczywistości. Poznań: Fundacja Humaniora.
Stróżyk M. 2012. Archeologiczna aplikacja wirtualnej rzeczywistości w oparciu o systemy CAD/GIS. Historia, etyka i funkcje. Fontes Archaeologici Posnanienses 48, 249-258.
Sylaiou S. and Patias P. 2004. Virtual Reconstructions in archaeology and some issues for consideration. The Annual Journal for Culture and Technology published by the Foundation of the Hellenic World 4, http://www.ime.gr/publications/print/imeros/en/04/article01.html [access 18.05.2022].
Szpociński A. 2009. Wizualizacja pamięci społecznej. In A. Szpociński (ed.), Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów (= Współczesne Społeczeństwo Polskie Wobec Przeszłości 4). Warszawa: ISP PAN, 227-236.
Szrajber R. 2014. Obiekt architektoniczny w przestrzeni wirtualnej w kontekście ochrony, zarządzania, edukacji i popularyzacji dziedzictwa architektonicznego. In A. Seidel-Grzesińska and K. Stanicka- Brzezicka (eds), Obraz i metoda (= Cyfrowe spotkania z zabytkami 4). Wrocław: ARGI, 97-122.
Szrajber R. 2016. Wirtualna rekonstrukcja architektury – od wiarygodności po niematerialność. In J. Kolenda and A. Seidel-Grzesińska and K. Stanicka-Brzezicka (eds), Dostrzec więcej. Wybrane zagadnienia wizualizacji danych w badaniach nad dziedzictwem kulturowym (= Cyfrowe spotkania z zabytkami 5). Wrocław: ARGI, 21-31.
Sztompka P. 2006. Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza. Warszawa: PWN.
Sztompka P. 2012. Wyobraźnia wizualna i socjologia. In M. Boguni-Borowska and P. Sztompka (eds), Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej. Kraków: Wydawnictwo Znak, 11-41.
Vademecum Konserwatora Zabytków 2015. Międzynarodowe normy ochrony zabytków kultury. Warszawa. http://bc.pollub.pl/dlibra/publication/13044/edition/12727/content?ref=desc [access 18.05.2022].
Vincent M. L., López-Menchero Bendicho V. M., Ioannides M. and Levy T. E. (eds) 2017. Heritage and Archaeology in the Digital Age: Acquisition, Curation, and Dissemination of Spatial Cultural Heritage Data (= Quantitative Methods in the Humanities and Social Sciences 2199-0956). Chicago: Springer.
Woyda Museum 2022. The Stefan Woyda Museum of Ancient Mazovian Metallurgy in Pruszków. https://mshm.pl/en/ [access: 18.05.2022].
Wrocław 2022. The exhibition “1000 Years of Wrocław” in the Royal Palace (Branch of the City Museum of Wrocław). https://muzeum.miejskie.wroclaw.pl/en/exhibition/1000-lat-wroclawiaw-muzeum-historycznym/ [access: 18.05.2022].
Wiesing L. 2012. Sztuczna obecność. Studia z filozofii obrazu. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Zajączkowski W. 2000. Komunikacja wizualna. Zarys problematyki. Wrocław: Akademia Sztuk Pięknych.
Zawadzki T. and Filipczuk P. 2014. Modelowanie 3D w rekonstrukcji nieistniejących obszarów zabytkowych. In A. Seidel-Grzesińska and K. Stanicka-Brzezińska (eds), Obraz i metoda (= Cyfrowe spotkania z zabytkami 4). Wrocław: ARGI, 225-231.
oai:rcin.org.pl:238649 ; 0081-3834 ; doi:10.23858/SA/74.2022.2.2831
IAiE PAN, call no. P 244 ; IAiE PAN, call no. P 245 ; IAiE PAN, call no. P 243 ; click here to follow the link
Creative Commons Attribution BY 4.0 license
Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -
Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Nov 7, 2024
Jun 13, 2023
54
https://rcin.org.pl/publication/275006
Edition name | Date |
---|---|
Markiewicz, Małgorzata, 2022, Image communication and contemporary visualisation in the popularisation of archaeology | Nov 7, 2024 |
Kramsztyk, Stanisław (1841–1906)
Kuligowski, Zygmunt
Nadolska-Styczyńska, Anna