Religious sects as a threat to social security in the Republic of Armenia

Król-Mazur, Renata

doi:1230-5057

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Religious sects as a threat to social security in the Republic of Armenia Król-Mazur, Renata

Object structure

Religious sects as a threat to social security in the Republic of Armenia

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej, Vol. 58, No 3 (2023), Special Issue

Król-Mazur, Renata

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Warszawa

2023

s. 109-133 ; Zarys treści również polski.

Republika Armenii ; Armeński Kościół Apostolski ; sekty ; bezpieczeństwo społeczne ; Armenia -- sytuacja społeczna -- 1991- [KABA] ; Tożsamość społeczna -- Armenia [KABA] ; Chrześcijaństwo -- Armenia -- 1991- [KABA] ; Nacjonalizm -- aspekt religijny [KABA] ; Etniczność -- Armenia [KABA] ; Kościół apostolski ormiański -- Armenia -- 1991- [KABA]

Artykuł prezentuje współczesną sytuację religijną w Armenii oraz wyjaśnia, dlaczego społeczeństwo ormiańskie postrzega członków kościołów mniejszościowych i różnych związków wyznaniowych jako wrogów kraju i jedności narodowej. Bezpieczeństwo wewnętrzne Republiki Armenii opiera się na dwóch głównych filarach: kulturze narodowej i związanej z nią religii chrześcijańskiej, tradycji i duchowym dziedzictwie – wszystkie utożsamiane są ze Świętym Ormiańskim Kościołem Apostolskim (Armenian Apostolic Church – AAC). AAC jest więc głównym podmiotem walczącym z zagrożeniami kulturowymi i przeciwstawiającym się sekularyzacji. W tekście wskazano, jakie zagrożenia dla Republiki Armenii niesie szybki wzrost „sekt” religijnych – należy tu wyjaśnić, że AAC używa terminu „sekta” także w odniesieniu do innych kościołów i związków wyznaniowych. Szczególny nacisk położono na zbadanie związków między „sektami” religijnymi a światem polityki i biznesu. Omówiono również zaangażowanie „sekt” w wydarzenia polityczne w Armenii oraz podjęto próbę przedstawienia ich postrzegania przez społeczeństwo i władze państwowe. Autorka chce pokazać, w jaki sposób religijne „sekty” i AAC – walczące z nimi za pomocą nacjonalistycznych haseł – mogą przyczyniać się do niepokojów społecznych. Chociaż Ormiański Kościół Apostolski eksponuje problem związany z obecnością sekt religijnych i zagrożeniem, jakie stanowią one dla kultury i narodu ormiańskiego, nie udało się znaleźć wystarczającej liczby respondentów do przeprowadzenia badania ankietowego dotyczącego obecności sekt religijnych w życiu społeczeństwa ormiańskiego. Najczęściej respondenci twierdzili, że są to grupy marginalne, o które nie należy się martwić. Dlatego analizę działalności „sekt” religijnych przeprowadzono na podstawie materiałów dostarczonych przez ormiańskie media (w tym media niezależne) oraz serwis informacyjny Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego.

Abrahamian L., Armenian Identity in a Changing World (Costa Mesa, 2006).
Antonyan Y., ‘Religiosity and religious identity in Armenia: Some current models and developments’, Acta Ethnographica Hungarica, vol. 56 (2011).
‘Armenia 2013 International Religious Freedom Report’, United States Department of State, Bureau of Democracy, Human Rights and Labor, (accessed: 18 Apr. 2021).
‘Caucasus Barometer 2015 regional dataset’, (accessed: 1 Apr. 2021).
‘Constitution of the Republic of Armenia 27 Nov. 2005’, (accessed: 24 Apr. 2021).
‘Constitution of the Republic of Armenia 6 Dec. 2015’, (accessed: 16 Apr. 2021).
Curanović A., ‘Rosyjsko-kaukaskie sąsiedztwo w kontekście stosunków międzywyznaniowych’, in: Kaukaz w stosunkach międzynarodowych. Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, ed. P. Olszewski, K. Borkowski (Piotrków Trybunalski, 2008).
Danielyan S., Vardanyan V., and Avtandilyan A., Religious tolerance in Armenia (Yerevan, 2009).
Floyd F., ‘Human Security and the Copenhagen School’s Securitization Approach: Conceptualizing Human Security as a Securitizing Move’, Human Security Journal, vol. 5 (2007).
Górecki W., ‘Gwiazdozbiór Kaukazu’, in: P. Brysacz, Patrząc na wschód. Przestrzeń, człowiek, mistycyzm (Białystok, 2013).
Górny G., ‘Nowe kulty i sekty w świecie postsowieckim’, Teologia Polityczna, vol. 2 (2004/2005).
Grzymała-Moszczyńska H., Religia a kultura. Wybrane zagadnienia z kulturowej psychologii religii (Kraków, 2004).
Guroian V., ‘Religion and Armenian National Identity: Nacionalism Old and New’, Occasional Papers on Religion in Eastern Europe, vol. 14, no. 2 (1994), (accessed: 1 July 2021).
Hama H.H., ‘State Security, Societal Security, and Human Security’, Jadavpur Journal of International Relations, no. 21(1) (2017).
Hamilton M.B., The Sociology of Religion. Theoretical and Comparative Perspectives (London– New York, 2001).
Hovhannisyan H, ‘The Contemporary Problems of Armeniancy in the Religious Dimension’, 21st Century, no. 1(11) (2012).
‘International Religious Freedom Report for 2011: Armenia’, United States Department of State, Bureau of Democracy, Human Rights and Labor, (accessed: 18 Apr. 2021).
Jędrzejczyk-Kuliniak K., Religie świata a bezpieczeństwo (Wrocław, 2013).
Karwoth-Zielińska D., ‘Działania prawne podejmowane przeciwko nowym ruchom i kultom religijnym w Europie. Charakterystyka wybranych nowych ruchów religijnych i sekt’, Zeszyty Naukowe – Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, no. 870 (2011).
Król-Mazur R., ‘Świadkowie Jehowy jako najbardziej zwalczana sekta w Armenii’, Wschodnioznawstwo (2016).
Marczewska-Rytko M., ‘Wspólnoty religijne jako grupy interesu’, in: Grupy interesu. Teorie i działania, ed. Z. Machelski, J. Rubisz (Toruń, 2003).
McGuire M.B., Religia w kontekście społecznym, transl. S. Burdziej (Kraków, 2012).
Musitu Lufungula W., Kitoko Matumona W., ‘Nowe ruchy religijne a tożsamość kulturowa’, Dialogi Polityczne. Polityka. Filozofia. Społeczeństwo. Prawo, no. 9 (2008).
Nieczuja-Ostrowski P., ‘Religia w polityce w państwach Kaukazu Południowego’, in: Religia i polityka na obszarze Europy Wschodniej, Kaukazu i Azji Centralnej, ed. T. Stępniewski (Lublin–Warszawa, 2013).
Ratajczak M., ‘Ekonomiczny wymiar zjawiska psychomanipulacji w sektach i możliwości jego kryminalizacji, Prawa Człowieka. Human Rights, Humanistyczne Zeszyty Naukowe, no. 16 (2013).
‘Report on International Religious Freedom: Armenia’, United States Department of State, 17 Nov. 2010, (accessed: 5 Apr. 2021).
Republic of Armenia National Security Strategy (approved at the session of National Security Council at the RA President office on 26 January 2007)’, (accessed: 14 Apr. 2021).
‘Sąd najwyższy Rosji uznał Świadków Jehowy za organizację ekstremistyczną’, Sputnik, 20 Apr. 2017, (accessed: 1 Aug. 2021).
Shirinov R., ‘Armenians prefer sects to Church’, Azernews, 21 Dec. 2016, (accessed: 1 Aug. 2021).
Siekierski K., ‘“One Nation, One Faith, One Church”: The Armenian Apostolic Church, and the Ethno-Religion in Post-Soviet Armenia’, in: Armenian Christianity Today. Identity politics and Popular Practice, ed. A. Agadjanian (Surrey, 2014).
Siekierski K., ‘Ormiański Kościół Apostolski – od wielkiej przeszłości do trudnej teraźniejszości’, Społeczeństwo i Polityka, no. 1 (2008).
Siekierski K., ‘Religious and National Identities in Post-Soviet Armenia’, in: Religions and Identities in Transition, ed. I. Borowik, M. Zawiła (Kraków, 2010).
Siekierski K., ‘Współczesny dyskurs Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego’, Pro Georgia. Journal of Kartvelological Studiem, no. 15 (2007).
Sielezin J.R., ‘Destrukcyjna rola sekt i związków wyznaniowych w XX i XXI wieku – problem cywilizacyjny i polityczny’, Wrocławskie Studia Politologiczne, no. 13 (2012).
Szostak M., Sekty destrukcyjne. Studium metodologiczno-kryminalistyczne (Kraków, 2001).
The Law of the Republic of Armenia Regarding the Relationship Between the Republic of Armenia and the Holy Apostolic Armenian Church’, The Armenian Church, Mother See of Holy Etchmiadzin, (accessed: 15 Apr. 2021).
The Remarks And Recommendations of the Commonwealth of Churches of Evangelical Family of Armenia’, Religions in Armenia, 5 July 2017, (accessed: 1 Aug. 2021).
‘What will be new National Security Strategy of Armenia?’, NEWS.am, 26 July 2019, (accessed: 1 Oct. 2021).
Wojtkowiak M., ‘Sekta jako środowisko realizacji potrzeb podmiotowych i społecznych’, Zeszyty Wszechnicy Świętokrzyskiej, no. 19 (2004).
Араратян A., ‘Роберт Кочарян и “грязные” деньги “Хантсман интернешнл”, пожертвованные фонду Civilitas’, Первый армянский информационный, 14 June 2012, (accessed: 11 Apr. 2021).
‘Армении угрожают мормоны-розведчики и депутаты-сектанты’, AYSOR, 27 May 2011, (accessed: 11 Apr. 2021).
Барсегян M., ‘Чем на самом деле занимаются мормоны в Армении?, Еркрамас, 18 Feb. 2012, (accessed: 1 Aug. 2021).
Бегларян A., ‘Разврат под прикрытием веры’, Голос Армении, 26 Oct. 2013, (accessed: 18 Apr. 2021).
Бегларян A., ‘Секты в Армении: вербовка молодежи’, Ереванский геоплитический клуб, 20 March 2016, (accessed: 18 Sep. 2021).
Бегларян A., ‘Секты в Армении: Разрушение “верой”’, Ереванский геоплитический клуб, 11 March 2016, (accessed: 20 Apr. 2021).
‘Бороться с сектами в Армении нужно законодательными механизмами – эксперт’, АМИ Новости-Армения, 20 Apr. 2017, (accessed: 1 Aug. 2019).
‘В Армении обеспокоeны нарастающей активностью сект’, Pravoslavie.ru, 12 May 2012, (accessed: 16 Apr. 2021).
Григорян М., ‘Армения: Церковь и государство объединили усилия против западных протестантов?’, Eurasianet, 30 Nov. 2015, (accessed: 8 July 2021).
Гукасян A., ‘НКО и религиозные секты в Армении и практика законодательного регулирования их деятельности’, kavkazoved.info, 21 July 2017, (accessed: 1 Aug. 2021).
‘Деятельность инностранных НПО и религиозных сект в Армении должна быть запрещена – эксперты’, Livejournal, 22 X 2014, (accessed: 1 Apr. 2021).
‘Если в семье один мормон, другой – “свидетель Иеговы”, представляете, что там творится?! – эксперт’, Tert.am, 30 March 2012, (accessed: 18 Apr. 2021).
‘Закон Республики Армения “О Свободе Совести и Религиозных Организациях”’, 17 June 1991, (accessed: 28 Apr. 2021).
‘Иностранные секты как фактор дестабилизации Закавказья’, POLITUS.RU, 14 May 2015, (accessed: 1 Aug. 2020).
Лункин P., ‘Позиция протестантских церквей во время политического кризиса в Армении’, Научно-аналитический вестник ИЕ РАН, no. 6 (2018).
Мартиросян А., ‘В Армении обнародованы поправки к закону “О свободе совести и религиозных организациях”’, Кавказcкий Узел, 26 Aug. 2011, (accessed: 1 Apr. 2020).
Меликян И.В., Мкртчян Е., ‘Республика Армения. Религия’, Центральная Евразия. Аналитический ежегодник (2007), (accessed: 1 Apr. 2021).
‘Мормоны профинансировали предвыборную кампанию партии “Процветающая Армения”? – газета’, REGNUM, 13 June 2012, (accessed: 11 Apr. 2021).
Мшецян Л., ‘Под колпаком’, Еркрамас, 2 March 2017, (accessed: 1 July 2021).
Никишин A., ‘Война против России перешла на новый уровень’, Русская народная линия-информационно-аналитическая служба, 1 March 2017, (accessed: 1 Aug. 2020).
‘Парламент Армении принял новый закон “О свободе совести и религиозных организациях”’, Cедмица.RU, 20 March 2009, (accessed: 28 Apr. 2020).
‘Религиозные организации могут оказать серьезное влияние на внутреннюю политику Армении’, Еркрамас, 13 Feb. 2018, (accessed: 10 May 2020).
‘Религиозные секты в Армении заняты отмыванием денег – эксперт’, REGNUM, 6 Feb. 2014, (accessed: 18 Sep. 2021).
‘Секты активнее завлекают молодежь в свои ряды’, Еpкрамас, 9 Nov. 2017, (accessed: 1 May 2021).
‘Секты в Армении формируют электорат, влияют на прессу и идут во власть: интервью иерея Есаи Артеняна’, REGNUM, 6 Oct. 2011, (accessed: 18 Apr. 2021).
‘Секты угрoжают национальной безопасности Армении. Считают участники круглого стола “ГА”’, BlogNews, 30 May 2013, (accessed: 16 Apr. 2021).
Степанян Д., ‘Взгляд из Еревана: Валерий Пермяков имеет не самое принципиальное отношение к гюмрийской трагедии’, ArmInfo, 15 Jan. 2015, (accessed: 1 Jan. 2021).