Od finansjalizacji do globalnych sieci finansowych – teoretyczne podstawy geografii finansów = From financialisation to global financial networks - theoretical frameworks of financial geography

Węgrzyn, Paweł

doi:0033-2143 (print)

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Od finansjalizacji do globalnych sieci finansowych – teoretyczne podstawy geografii finansów = From financialisation to global financial networks - theoretical frameworks of financial geography Węgrzyn, Paweł

Object structure

Od finansjalizacji do globalnych sieci finansowych – teoretyczne podstawy geografii finansów = From financialisation to global financial networks - theoretical frameworks of financial geography

Przegląd Geograficzny T. 97 z. 2 (2025)

Węgrzyn, Paweł : Autor

geografia finansów ; łańcuchy finansowe ; finansjalizacja ; globalne centra finansowe ; globalna sieć finansowa

Geografia finansów jest dynamicznie rozwijającą się subdyscypliną geografii ekonomicznej, koncentrującą się na analizie przestrzennych aspektów współczesnych procesów finansowych. Celem artykułu jest charakterystyka wybranych ram teoretycznych geografii finansów, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji finansjalizacji, globalnych sieci finansowych, łańcuchów finansowych oraz globalnych centrów finansowych.Na podstawie przeglądu literatury w artykule przedstawiono główne założenia i obszary zastosowań tych teorii,a także ich znaczenie z zastosowaniem analizy bibliometrycznej. W pracy wykazano, że poszczególne podejściat eoretyczne różnią się skalą analizy – od globalnych przepływów kapitału po lokalne konsekwencje finansjalizacji – jednak pełne zrozumienie współczesnych procesów finansowych wymaga integracji tych poziomów. W artykule zwrócono również uwagę na lukę badawczą wynikającą z braku kompleksowego opracowania teoretycznych podstaw geografii finansów – zwłaszcza w literaturze polskojęzycznej. Prezentowane w opracowaniu koncepcje i teorie mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych badań nad przestrzennymi wymiarami procesów finansowych.

Aalbers, M.B. (2015). Financial geography: Introduction to the Virtual Issue. Transactions of the Institute of British Geographers, 40(2), 300‑305. https://doi.org/10.1111/tran.12081
Aalbers, M.B. (2019). Financial geography II: Financial geographies of housing and real estate. Progress in Human Geography, 43(2), 376‑387. https://doi.org/10.1177/0309132518819503
Aalbers, M.B. (2020). Financial geography III: The financialization of the city. Progress in Human Geography,44(3), 595‑607. https://doi.org/10.1177/0309132519853922
Beaverstock, J.V., Smith, R.G., & Taylor, P.J. (1999). A roster of world cities. Cities, 16(6), 445‑458. https://doi.org/10.1016/S0264‑2751(99)00042‑6
Beaverstock, J.V., Smith, R.G., & Taylor, P.J. (2000). World‑City Network: A New Metageography? Annals of the Association of American Geographers, 90(1), 123‑134. https://doi.org/10.1111/0004‑5608.00188
Cassis, Y. (2010). Capitals of capital: A history of international financial centres, 1780‑2005. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO978051160742
Cassis, Y., & Wójcik, D. (2018). International Financial Centres after the Global Financial Crisis and Brexit. Oxford: Oxford University Press.
Christophers, B. (2015). The limits to financialization. Dialogues in Human Geography, 5(2), 183‑200. https://doi.org/10.1177/2043820615588153
Coe, N.M., Lai, K.P.Y., & Wójcik, D. (2014). Integrating Finance into Global Production Networks. Regional Studies, 48(5), 761‑777. https://doi.org/10.1080/00343404.2014.886772
Coppock, S. (2013). The everyday geographies of financialisation: Impacts, subjects and alternatives. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 6(3), 479‑500. https://doi.org/10.1093/cjres/rst012
Epstein, G.A. (red.). (2005). Financialization and the world economy. Edward Elgar.
Fields, D. (2018). Constructing a New Asset Class: Property‑led Financial Accumulation after the Crisis. Economic Geography, 94(2), 118‑140. https://doi.org/10.1080/00130095.2017.1397492
Gereffi, G., Humphrey, J., & Sturgeon, T. (2005). The governance of global value chains. Review of International Political Economy, 12(1), 78‑104. https://doi.org/10.1080/09692290500049805
Haberly, D., & Wójcik, D. (2022). Global Financial Networks: What They Are and Where They Come from. W: D. Haberly, D. Wójcik, Sticky Power: Global Financial Networks in the World Economy (s. 1‑23). Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780198870982.003.0001
Hall, P.G. (1966). The World Cities. McGraw‑Hill.
Hall, P., & Pain, K. (2012). The Polycentric Metropolis. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781849773911
Hall, S. (2023). Anticipating Sino‑UK fintech networks and the changing geographies of money as infrastructure. Environment and Planning A, 55 (4), 931‑948). https://doi.org/10.1177/0308518X221140413
Hashimoto, T., & Wójcik, D. (2021). The geography of financial and business services in Poland: Stable concentration and a growing division of labour. European Urban and Regional Studies, 28(2), 85‑91. https://doi.org/10.1177/0969776420943664
Iliopoulos, P., Ioannou, S., & Wójcik, D. (2024). The City of London after Brexit: Sticky power in the Global Financial Network. Progress in Economic Geography, 2(1), 100011. https://doi.org/10.1016/j.peg.2024.100011
Javidanrad, F., Ackrill, R., Bakas, D., & Garratt, D. (2024). Theorizing the process of financialization through the paradox of profit: The credit‑debt reproduction mechanism. Journal of Post Keynesian Economics, 47(3), 566‑588. https://doi.org/10.1080/01603477.2024.2327998
Kindleberger, C.P. (1974). The Formation of Financial Centers: A Study in Comparative Economic History. Princeton University Press.
Knuth, S. (2023). Rentiers of the low‑carbon economy? Renewable energy's extractive fiscal geographies. Environment and Planning A, 55(6), 1548‑1564. https://doi.org/10.1177/0308518X211062601
Krippner, G.R. (2005). The financialization of the American economy. Socio‑Economic Review, 3(2). 173‑208. https://doi.org/10.1093/SER/mwi008
Kuciński, K. (red.). (2015). Geografia ekonomiczna. Warszawa: Wolters Kluwer.
Lai, K.P.Y. (2022). Financial Geography. W: D. Richardson, N. Castree, M.F. Goodchild, A. Kobayashi, W. Liu, R.A. Marston (red.), International Encyclopedia of Geography (s. 1‑10). Wiley. https://doi.org/10.1002/9781118786352.wbieg0656.pub2
Leyshon, A. (1995). Geographies of money and finance I. Progress in Human Geography, 19(4), 531‑543. https://doi.org/10.1177/030913259501900406
Leyshon, A., & Thrift, N. (1995). Geographies of Financial Exclusion: Financial Abandonment in Britain and the United States. Transactions of the Institute of British Geographers, 20(3), 312. https://doi.org/10.2307/622654
Leyshon, A., & Thrift, N.J. (1997). Money/space: Geographies of monetary transformation. Routledge.
Lösch, A. (1940). Die Räumliche Ordnung der Wirtschaft. Jena: Gustav Fischer.
Martin, R. (red.). (1999). Money and the space economy. Wiley.
Mateo Tomé, J.P. (2011). Financialization as a Theory of Crisis in a Historical Perspective: Nothing New under the Sun. Working Paper Series, 262. Political Economy Research Institute. Amherst: University of Massachusetts.
van Meeteren, M., & Bassens, D. (2024). Financial geography has come of age: Making space for intradisciplinary dialogue. Finance and Space, 1(1), 27‑34.https://doi.org/10.1080/2833115X.2023.2258046
Muchhala, B. (2022). The Structural Power of the State‑Finance Nexus: Systemic Delinking for the Right to Development. Development, 65(2‑4), 124‑135. https://doi.org/10.1057/s41301‑022‑00343‑2
Nguyen, T.C., Nguyen, N.T., & Vo, D.H. (2020). Necessary conditions for establishing an international financial center in Asia. Cogent Business & Management, 7(1), 1823597. https://doi.org/10.1080/23311975.2020.1823597
Pike, A., & Pollard, J. (2010). Economic Geographies of Financialization. Economic Geography, 86(1), 29‑51. https://doi.org/10.1111/j.1944‑8287.2009.01057.x
Poon, J.P.H. (2003). Hierarchical Tendencies of Capital Markets Among International Financial Centers. Growth and Change, 34(2), 135‑156. https://doi.org/10.1111/1468‑2257.0021
Sassen, S. (2001). The global city: New York, London, Tokyo. Princeton University Press.
Seabrooke, L., & Wigan, D. (2017). The governance of global wealth chains. Review of International Political Economy, 24(1), 1‑29. https://doi.org/10.1080/09692290.2016.1268189
Seo, B. (2011). Geographies of finance: Centers, flows, and relations. Hitotsubashi Journal of Economics, 52(1), 69‑86. http://www.jstor.org/stable/43296247
Sokol, M. (2017). Financialisation, financial chains and uneven geographical development: Towards a research agenda. Research in International Business and Finance, 39, 678‑685. https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2015.11.007
Sokol, M., & Pataccini, L. (2020). Winners And Losers In Coronavirus Times: Financialisation, Financial Chains and Emerging Economic Geographies of The Covid‑19 Pandemic. Tijdschrift Voor Economische En Sociale Geografie, 111(3), 401‑415. https://doi.org/10.1111/tesg.12433
Taylor, P.J., Walker, D.R.F., Catalano, G., & Hoyler, M. (2002). Diversity and power in the world city network. Cities, 19(4), 231‑241, https://doi.org/10.1016/S0264‑2751(02)00020‑3
Thrift, N., Corbridge, S., & Martin, R. (red.). (1994). Money, Power and Space. Wiley‑Blackwell.
Węgrzyn, P. (2024). Geografia finansowa - w poszukiwaniu przestrzennego wymiaru w finansach. Ekonomista, 1‑19. https://doi.org/10.52335/ekon/195860
Węgrzyn, P. (2025). Towards understanding financial geography: A systematic literature review. Finance and Space, 2(1), 23‑41. https://doi.org/10.1080/2833115X.2024.2445514
Wójcik, D. (2018). Rethinking global financial networks: China, politics, and complexity. Dialogues in Human Geography, 8(3), 272‑275. https://doi.org/10.1177/2043820618797743
Wójcik, D., Cheshire, J., Uberti, O., Iliopoulos, P., Ioannou, S., Keenan, L., Migozzi, J., Monteath, T., Pazitka, V., Torrance, M., & Urban, M. (2024). Atlas of Finance: Mapping the global story of money. Yale University Press.