Stosunki polsko-niemieckie i Trzecia Rzesza w świetle korespondencji berlińskich Kazimierza Smogorzewskiego dla „Gazety Polskiej” (1933–1939) – wybrane aspekty

Adamczyk, Mateusz P.

doi:2451-1323

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Stosunki polsko-niemieckie i Trzecia Rzesza w świetle korespondencji berlińskich Kazimierza Smogorzewskiego dla „Gazety Polskiej” (1933–1939) – wybrane aspekty Adamczyk, Mateusz P.

Object structure

Stosunki polsko-niemieckie i Trzecia Rzesza w świetle korespondencji berlińskich Kazimierza Smogorzewskiego dla „Gazety Polskiej” (1933–1939) – wybrane aspekty

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku] R. 57 z. 1 (2025) ; Studia i artykuły

Adamczyk, Mateusz P.

Fundacja Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk ; Polska Akademia Nauk, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Instytut Historii PAN

Warszawa

2025

s. 61-77 ; Streszczenie angielskie.

Czasopismo/Artykuł

Smogorzewski, Kazimierz (1896-1992) ; stosunki polsko-niemieckie ; „Gazeta Polska” ; korespondent ; Trzecia Rzesza ; Niemcy -- stosunki -- Polska -- 1900-1945 [KABA] ; Polska -- stosunki -- Niemcy -- 1900-1945 [KABA]

Kazimierz Smogorzewski w latach 1933–1939 r. był korespondentem „Gazety Polskiej” w Berlinie. Swoją pracę rozpoczął w warunkach dojrzewającego porozumienia polsko-niemieckiego. Doczekał podpisania deklaracji o niestosowaniu przemocy z 1934 r., a także kryzysu, którego wynikiem była inwazja na Polskę w 1939 r. W czasie odwilży miał przeprowadzić, jako jedyny polski dziennikarz, wywiad z Adolfem Hitlerem (po latach okazało się to mistyfikacją). Jego teksty były zawsze wierne kursowi wytyczonemu przez ministra spraw zagranicznych Józefa Becka, któremu zawdzięczał posadę. Przed 1934 r., choć bez pietyzmu, wielokrotnie pisał niepochlebnie o poczynaniach narodowych socjalistów. W czasie odprężenia starał się maksymalnie ograniczyć krytykę. Jeszcze przed kwietniowym zerwaniem przez Niemcy deklaracji oraz majową przemową Becka w Sejmie RP skorygował retorykę i pisał w mocno pompatycznym tonie.

Golec R., Taniec z Hitlerem. Kontakty polsko-niemieckie 1930–1939, Poznań 2017.
Hertz-Eichenrode D., Hitler und Polen zwei Beiträge zur Geschichte der deutsch-polnischen Beziehungen von 1930 bis 1939, Berlin 2022.
Kornat M., Polityka równowagi 1934–1939. Polska między Wschodem a Zachodem, Kraków 2007.
Kornat M., Wołos M., Józef Beck. Biografia, Kraków 2020.
Kozeński J., Czechosłowacja w Polskiej polityce zagranicznej w latach 1932–1938, Poznań 1964.
Krasuski J., Stosunki polsko-niemieckie 1871–1939, Warszawa 1967.
Kulak T., Propaganda antypolska w Trzeciej Rzeszy, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1978, nr 2, s. 305–311.
Latawski P., Kazimierz Smogorzewski, „Kultura” 1994, t. XLIX, nr 4, s. 97–99.
Latawski P., Smogorzewski Kazimierz Maciej, w: Polski słownik biograficzny, t. 39, Warszawa–Kraków 1999–2000, s. 225–228.
Łojek J., Myśliński J., Władyka W., Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988.
Mecke C.E., Helmut Nicolai – niedoszły założyciel „teorii prawa” ruchu narodowosocjalistycznego w Niemczech, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2022, t. XLIV, nr 2, s. 61–100.
Nieć M., Obóz narodowy wobec Trzeciej Rzeszy do 1939 roku, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 1996, t. XIX, s. 103–140.
Rojek P., Teoria Strefy Środkowej. Kazimierz Smogorzewski i aktualność polskiego federalizmu, „Pressje” 2012, nr 30/31, s. 52–64.
Ryszka F., Państwo stanu wyjątkowego, Wrocław 1974.
Sobczak J., Propaganda zagraniczna Niemiec Weimarskich wobec Polski, Poznań 1972.
Tarka K., Emigracyjny dziennikarz i wywiad PRL. Przypadek Kazimierza Smogorzewskiego, „Dzieje Najnowsze” 2011, t. XLIII, nr 4, s. 3–16.
Wojciechowski M., Stosunki polsko-niemieckie 1933–1938, Poznań 1965.
Wrzesiński W., Narodowy socjalizm i Hitler w polskiej opinii publicznej okresu II Rzeczpospolitej. Zarys problematyki, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1984, nr 2, s. 147–182.
Wrzos K., Pułkownik Józef Beck, Warszawa 1939.
Żerko S., Niemiecka polityka zagraniczna 1933–1939, Poznań 2005.
Żerko S., Polska w hitlerowskiej koncepcji polityki zagranicznej 1933–1939, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 2001, t. XXIV, s. 247–276.
Żerko S., Stosunki polsko-niemieckie 1938–1939, Poznań 2020.