Wpływ warunków pogodowych na skład chemiczny i zasilanie oczek w zagłębieniach meteorytowych (rezerwat „Meteoryt Morasko”, Poznań) = The influence of weather conditions on the chemical composition and supply of kettle ponds in meteorite depressions (“Meteoryt Morasko” reserve, Poznań)

Major, Maciej; Chudzińska, Maria; Majewski, Mikołaj

doi:0033-2143 (print)

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Wpływ warunków pogodowych na skład chemiczny i zasilanie oczek w zagłębieniach meteorytowych (rezerwat „Meteoryt Morasko”, Poznań) = The influence of weather conditions on the chemical composition and supply of kettle ponds in meteorite depressions (“Meteoryt Morasko” reserve, Poznań) Major, MaciejChudzińska, MariaMajewski, Mikołaj

Object structure

Przegląd Geograficzny T. 96 z. 3 (2024)

Major, Maciej : Autor ; Chudzińska, Maria : Autor ; Majewski, Mikołaj : Autor

The main goal of the conducted research was to identify the prevailing weather conditions and determine their influence on the chemical composition and supply of ponds occurring in meteorite craters located in the “Meteoryt Morasko” reserve in the northern part of Poznań. The research was carried out during the hydrological years 2018-2022, with the exception of the first measurement year when, due to administrative reasons, the studies began only in May. Based on the obtained results, it was found that meteorological conditions have a significant impact on the functioning of ponds located in the studied area. They influence the chemical composition of surface waters, determine the type of pond supply, and decreasing amounts of precipitation along with increasing air temperature and evaporation values have a decisive influence on the periodic disappearance of the ponds.

Choiński, A. & Ptak, M. (2017). Batymetria jezior meteorytowych w rezerwacie "Meteoryt Morasko". Rocznik Polskiego Towarzystwa Meteorytowego, 8, 23‑29.
Choiński, A., Muszyński, A., Ptak, M. & Słowik, M. (2019). Reconstruction of the primary bottom of a unique crater lake in the "Meteoryt Morasko Reserve" (Poland). Bull. Geogr. Phys. Geogr. Series, 17, 5‑16. https://doi.org/10.2478/bgeo-2019-0010
Dojlido, J.R. (1995). Chemia wód powierzchniowych. Białystok: Wyd. Ekonomia i Środowisko.
Drwal, J. (1975). Zagadnienia bezodpływowości na obszarach młodoglacjalnych. Zesz. Nauk. Wydz. Biol. i Nauk o Ziemi, Uniw. Gdański, Geografia 3, 7‑26.
Drwal, J. & Hryniszak, E. (2003). Obieg wody w wybranych geoekosystemach Pomorza Zachodniego. W: A. Kostrzewski, & J. Szpikowski (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych, Obieg wody - uwarunkowania i skutki w środowisku przyrodniczym, t. 3 (127‑137). Poznań: Wydawnictwa UAM.
Hutchinson, G.E. (1957). A treatise on limnology. Volume 1. Geography, physics and chemistry. New York, London: Wiley, Chapman & Hall.
Jansen, W., Block, A. & Knaack, J. (1988). Kwaśne deszcze, Historia, powstawanie, skutki. Aura, 4, 18‑19.
Kaczorowska, Z. (1962). Opady w Polsce w przekroju wieloletnim. Prace Geogr. IG PAN, 33, 1-102.
Kejna, M. (2021). Programy pomiarowe Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego: Program A1 - Meteorologia. W: A. Kostrzewski, M. Majewski (red.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Organizacja, system pomiarowy, metody badań. Wytyczne do realizacji (s. 72-91). Warszawa: Biblioteka Monitoringu Środowiska, Wydawnictwo Naukowe Bogucki.
Korytowski, M., Stasik, R. & Fiedler, M. (2023). Zmiany składników bilansu wodnego śródleśnych małych zbiorników wodnych w zlewni Prosny (środkowa Polska). Przegląd Geograficzny, 95, 2, 187-210.
Lorenc, H. (1998). Ocena stopnia realizacji programu "obserwacje meteorologiczne i badania klimatyczne w systemie zintegrowanego monitoringu środowiska" oraz synteza uzyskanych wyników badań za okres 1994-1997. W: A. Kostrzewski (red.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Funkcjonowanie i tendencje rozwoju geoekosystemów Polski (s. 113-119). Warszawa: Biblioteka Monitoringu Środowiska.
Macioszczyk, A. (1987). Hydrogeochemia. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne.
Major, M. (2009). Charakter i funkcjonowanie zagłębień bezodpływowych w krajobrazie strefy młodoglacjalnej (Pomorze Zachodnie, górna Parsęta). Wyd. PTPN, Poznań.
Major, M. (2010). Możliwości zastosowania teorii funkcjonowania geoekosystemu do badań obszarów bezodpływowych. Przegląd Geograficzny, 82, 1, 103-113.
Major, M. (2012). Funkcjonowanie zagłębień bezodpływowych w zróżnicowanych warunkach morfolitologicznych (dorzecze Parsęty, Pomorze Zachodnie). Poznań: Studia i Prace z Geografii i Geologii 27, Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Major, M., Chudzińska, M. & Majewski, M. (2022). Wielkość dostawy wybranych zanieczyszczeń atmosferycznych i ich wpływ na jakość wód w zurbanizowanej zlewni Różanego Strumienia w Poznaniu w latach hydrologicznych 2016-2020. Przegląd Geograficzny, 94(4), 415-436. https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.4.1
Pokrzywnicki, J. (1964). I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich. Stud. Geol. Polon., 15, 9‑140.
Richling, A., Solon, J., Macias, A., Balon, J., Borzyszkowski, J. & Kistowski, M. (red.). (2021). Regionalna geografia fizyczna Polski. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Rosa, B. & Kozarski, S. (1980). Przeglądowa mapa geomorfologiczna Polski 1:500 000, arkusz Poznań. Warszawa: Instytut Geografii PAN.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego oraz sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych, a także środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych, 2021 (Dz.U. 2021, poz. 1475).
Stankowski, W. (2001). The geology and morphology of the natural reserve "Meteoryt Morasko". Planetary and Space Science, 49(7), 749‑753. https://doi.org/10.1016/S0032-0633(01)00011-3
Stankowski, W. (2008). Meteoryt Morasko. Osobliwość obszaru Poznania. Poznań: Wyd. Nauk. UAM.
Stankowski, W. & Muszyński, A. (1999). Meteorite craters from Morasko. The dating of Quaternary marine and land sediments. W: Abstract of papers, posters and explanation to field trip, June 21‑25. Poznań: Adam Mickiewicz University.
Stankowski, W. & Muszyński, A. (2008). Time of fall and some properties of the Morasko meteorite. Materials Science - Poland, 26, 4, 887‑902.
Szczuciński, W., & Muszyński, A. (2020). Meteoryty, kratery uderzeniowe i inne ślady kosmicznej katastrofy w rejonie Moraska pod Poznaniem. Przegląd Geologiczny, 68(8), 637‑644.
Szpikowski, J., Michalska, G. & Kruszyk, R. (1998). Raport Stacji Bazowej ZMŚP UAM w Storkowie za lata hydrologiczne 1994‑1997. W: A. Kostrzewski (red.), Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Stan geoekosystemów Polski w latach 1994‑1997. Warszawa: Biblioteka Monitoringu Środowiska.
Świdnicki, K., Basińska, A.M., Pronin, M. & Kuczyńska-Kippen, N. (2016). Meteorite crater ponds as source of high zooplankton biodiversity. Biologia, 71, 1361‑1368. https://doi.org/10.1515/biolog-2016-0162
Tobolski, K. (1976). Palynological investigations of bottom sediments in closed depressions. W: H. Hurnik (red.), Meteorite Morasko and region of its fall (s. 21‑26), seria Astronomia, 2. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
Włodarski, W., Papis, J. & Szczuciński, W. (2017). Morphology of the Morasko crater field (western Poland): Influences of pre-impact topography, meteoroid impact processes, and post-impact alterations. Geomorphology, 295, 586‑597. https://doi.org/10.1016/j.geomorph.2017.08.025