Stanowisko Wielkiej Brytanii wobec amerykańskiego planu umiędzynarodowienia linii kolejowych w Mandżurii, 1909–1910

W artykule przedstawiona została reakcja Wielkiej Brytanii na amerykański plan z 1909 r., dotyczący umiędzynarodowienia linii kolejowych w Mandżurii. Inicjatywa Departamentu Stanu sprawiła, że Londyn znalazł się w delikatnym położeniu, gdyż chciał utrzymać dobre relacje zarówno z USA, jak i mającymi żywotne interesy w Mandżurii Rosją i Japonią. Działał on zatem ostrożnie, ale ostatecznie poparł odmowne stanowisko Rosji i Japonii, co wywołało niezadowolenie Waszyngtonu, które jednak nie doprowadziło do poważniejszego pogorszenia stosunków bilateralnych.

Allen H.C., Great Britain and the United States. A History of Anglo-American Relations (1783–1952), New York 1955.
Damski P.P., „Najbliższe narody”. Stosunki brytyjsko-amerykańskie w dobie prezydentury Theodore’a Roosevelta (1901–1909), Warszawa 2014.
DeConde A., A History of American Foreign Policy, New York 1978.
Dmochowski T., Walka polityczna mocarstw o dominację w dorzeczu Amuru, Toruń 1999.
Edwards E.W., Great Britain and China, 1905–1911, w: British Foreign Policy under Sir Edward Grey, red. F.H. Hinsley, Cambridge 1977, s. 351–361.
Edwards E.W., Great Britain and the Manchurian Railways Question, 1909–1910, „The English Historical Review” 1966, t. LXXXI, nr 321, s. 740–769.
Griswold A.W., The Far Eastern Policy of the United States, New York 1938.
Hunt M.H., Frontier Defense and the Open Door. Manchuria in Chinese-American Relations 1895–1911, New Haven 1973.
Nish I.H., Great Britain, Japan and the North-East Asia, 1905–1911, w: British Foreign Policy under Sir Edward Grey, red. F.H. Hinsley, Cambridge 1977, s. 362–367.
Pajor J., Wielka Brytania wobec kształtowania się amerykańskiej polityki „otwartych drzwi” w Chinach (1898–1900), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2012, t. LXXXIX, s. 7–21.
Pastusiak L., Dyplomacja Stanów Zjednoczonych (XVIII–XIX w.), Warszawa 1978.
Reid J.G., The Manchu Abdication and the Powers, 1908–1912, Berkeley 1935.
Rodziński W., Historia Chin, Wrocław 1992.
Rojek W., Ekspansja mocarstw w Chinach i jej wpływ na rozwój stosunków międzynarodowych w latach 1895–1914, Kraków 1990.
Scholes W., Scholes M., The Foreign Policies of the Taft Administration, Columbia 1970.
Steiner Z.S., The Foreign Office and Foreign Policy, 1898–1914, Cambridge 1969.
Varg P.A., Open Door Diplomat. The Life of W. W. Rockhill, Urbana 1952.
Vevier Ch., The United States and China, 1906–1913. A Study in Finance and Diplomacy, New York 1968.