RCIN and OZwRCIN projects

Object

Title: Archiwa nie płoną, niestety. Przypadek referatu archiwalnego Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Forcie Legionów w Warszawie we wrześniu 1939 roku. Studium błędów w ochronie newralgicznych zasobów informacyjnych polskiego wywiadu

Creator:

Bułhak, Władysław (1965– ) ORCID

Date issued/created:

2025

Resource type:

Text

Subtitle:

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku], R. 57 z. 2 (2025), Studia i artykuły

Institutional creator:

Fundacja Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk ; Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla ISNI

Contributor:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Publisher:

Instytut Historii PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

p. 79-103 ; Summary in English.

Abstract:

The article addresses the case of the Germans’ seizure of the Polish intelligence archive at Fort Legionów in Warsaw, answering the following research questions: What losses were incurred? What organisational and personnel mistakes were made? Why was the order to destroy the archive not carried out? Who was personally responsible for this?

References:

Brzeziecki A., Wielka gra majora Żychonia. As wywiadu kontra Rzesza, Kraków 2021.
Bułhak W., Afera Ronalda Jeffery’ego i systemowe problemy bezpieczeństwa pracy operacyjnej wywiadu Komendy Głównej Armii Krajowej i sieci łączności z Centralą w Londynie, w: Kontrwywiad II Rzeczpospolitej, t. 9, red. R. Majzner, Warszawa–Wiązowna 2022, s. 299–336.
Bułhak W., W masce i bez maski. Wywiad polski na wychodźstwie w czasie II wojny światowej, Warszawa 2025.
Dubicki T., Majzner R., Wywiad na Niemcy oczami kierownika Referatu „Zachód” Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego 1932–1939, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2022, t. XXIII, nr 3, s. 211–241.
Dubicki T., Obsada personalna Oddziału II Sztabu Głównego w sierpniu 1939 r., w: Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP, t. 1, red. T. Dubicki, Łomianki 2010, s. 51–58.
Dubicki T., Suchcitz A., Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945. Słownik biograficzny, t. 1–5, Warszawa–Łomianki 2009–2022.
Gondek L., Na tropach tajemnic III Rzeszy, Warszawa 1987.
Gondek L., Wywiad polski w III Rzeszy. Sukcesy i porażki, Warszawa 2011.
Kazimierz Szpądrowski, (dostęp: 24 VII 2025).
Kołakowski P., Organizacja i działalność Ekspozytury nr 4 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Katowicach na Niemcy hitlerowskie, w: Za kulisami wywiadu i dyplomacji. Polski wywiad wojskowy 1918–1945, red. P. Kołakowski, A. Pepłoński, Kraków 2014, s. 152–173.
Kołakowski P., W obliczu wojny. Polski wywiad wojskowy na hitlerowskie Niemcy 1933–1939, Warszawa 2023.
Roman W.K., Archiwa Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, „Archiwa-Kancelarie-Zbiory”, 2016, nr 7 (9), s. 49–75.
Skóra W., Ekspozytura nr 3 Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza w Bydgoszczy we wrześniu 1939 r. Organizacja, działania, ewakuacja i próba bilansu, w: Wrzesień 1939 r. z perspektywy służb specjalnych II Rzeczypospolitej, red. R. Majzner, Radomsko 2017.
Skóra W., Organizacja i główne kierunki działalności Ekspozytury nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Bydgoszczy (1930–1939), w: Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie II wojny światowej, red. S. Pastuszewski, Bydgoszcz 2015.
Szuchyta J., „Organizacja i działalność Ekspozytury Nr 4 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Katowicach w latach 1930–1939”, [praca doktorska], Słupsk 2021.
Ulatowski Ł., Polski wywiad wojskowy w 1939 roku. Struktura organizacyjna, składy osobowe, personel, budżet, mob., Warszawa 2013.
Woźny A., Kapitan/major dypl. Kazimierz Szpądrowski – droga do służby w Oddziale II SG (1932) i Ekspozyturze nr 4 (1935), w: Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP. Z działalności Oddziału II SG WP, t. 14, red. T. Dubicki, Łomianki 2025, s. 215–235.
Woźny A., Przejęcie akt Oddziału II SG WP przez Einsatzkommando 2/IV (SS/SD) w 1939 r. [Dokumenty: Referatu „Zachód” i Biura Szyfrów – 4 i 3]. Zlekceważenie procedur bezpieczeństwa ochrony dokumentów, w: Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP. Z działalności Oddziału II SG WP, t. 5, red. T. Dubicki, Łomianki 2015, s. 7–37.

Relation:

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku]

Volume:

57

Issue:

2

Start page:

79

End page:

103

Detailed Resource Type:

Journal

Format:

application/octet-stream

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:246226 ; 0419-8824 ; 2451-1323 ; 10.12775/DN.2025.2.04

Source:

IH PAN, sygn. A.507/57/2 Podr. ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY 4.0 license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of History of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of History PAS

Projects co-financed by:

Ministry of Science and Higher Education

Access:

Open

Object collections:

Last modified:

Oct 7, 2025

In our library since:

Oct 5, 2025

Number of object content downloads / hits:

5

All available object's versions:

https://rcin.org.pl/ihpan/publication/282983

Show description in RDF format:

RDF

Show description in RDFa format:

RDFa

Show description in OAI-PMH format:

OAI-PMH

×

Citation

Citation style:

This page uses 'cookies'. More information