Object structure
Title:

Archiwa nie płoną, niestety. Przypadek referatu archiwalnego Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Forcie Legionów w Warszawie we wrześniu 1939 roku. Studium błędów w ochronie newralgicznych zasobów informacyjnych polskiego wywiadu

Subtitle:

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku], R. 57 z. 2 (2025), Studia i artykuły

Creator:

Bułhak, Władysław (1965– ) ORCID

Institutional creator:

Fundacja Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk ; Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla ISNI

Contributor:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Publisher:

Instytut Historii PAN

Place of publishing:

Warszawa

Date issued/created:

2025

Description:

s. 79-103 ; Streszczenie angielskie.

Subject and Keywords:

archiwum polskiego wywiadu w Forcie Legionów ; afera Fortu Legionów ; wywiad ; kontrwywiad ; wywiad polski ; kontrwywiad polski ; Oddział II Sztabu Głównego Wojska Polskiego ; referat archiwalny polskiego wywiadu ; bezpieczeństwo archiwów ; Służby wywiadowcze wojskowe -- Polska -- 1900-1945 [KABA] ; Polska. Wojsko Polskie (1918-1939). Sztab Główny. Oddział II. [KABA]

Abstract:

Artykuł zajmuje się przypadkiem przechwycenia przez Niemców archiwum polskiego wywiadu w Forcie Legionów w Warszawie i odpowiada na następujące pytania badawcze: jakie poniesiono straty? Jakie popełniono błędy organizacyjne i personalne? Dlaczego nie wykonano rozkazu zniszczenia archiwum? Kto za to osobiście odpowiadał?

References:

Brzeziecki A., Wielka gra majora Żychonia. As wywiadu kontra Rzesza, Kraków 2021.
Bułhak W., Afera Ronalda Jeffery’ego i systemowe problemy bezpieczeństwa pracy operacyjnej wywiadu Komendy Głównej Armii Krajowej i sieci łączności z Centralą w Londynie, w: Kontrwywiad II Rzeczpospolitej, t. 9, red. R. Majzner, Warszawa–Wiązowna 2022, s. 299–336.
Bułhak W., W masce i bez maski. Wywiad polski na wychodźstwie w czasie II wojny światowej, Warszawa 2025.
Dubicki T., Majzner R., Wywiad na Niemcy oczami kierownika Referatu „Zachód” Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego 1932–1939, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2022, t. XXIII, nr 3, s. 211–241.
Dubicki T., Obsada personalna Oddziału II Sztabu Głównego w sierpniu 1939 r., w: Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP, t. 1, red. T. Dubicki, Łomianki 2010, s. 51–58.
Dubicki T., Suchcitz A., Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939–1945. Słownik biograficzny, t. 1–5, Warszawa–Łomianki 2009–2022.
Gondek L., Na tropach tajemnic III Rzeszy, Warszawa 1987.
Gondek L., Wywiad polski w III Rzeszy. Sukcesy i porażki, Warszawa 2011.
Kazimierz Szpądrowski, (dostęp: 24 VII 2025).
Kołakowski P., Organizacja i działalność Ekspozytury nr 4 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Katowicach na Niemcy hitlerowskie, w: Za kulisami wywiadu i dyplomacji. Polski wywiad wojskowy 1918–1945, red. P. Kołakowski, A. Pepłoński, Kraków 2014, s. 152–173.
Kołakowski P., W obliczu wojny. Polski wywiad wojskowy na hitlerowskie Niemcy 1933–1939, Warszawa 2023.
Roman W.K., Archiwa Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, „Archiwa-Kancelarie-Zbiory”, 2016, nr 7 (9), s. 49–75.
Skóra W., Ekspozytura nr 3 Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza w Bydgoszczy we wrześniu 1939 r. Organizacja, działania, ewakuacja i próba bilansu, w: Wrzesień 1939 r. z perspektywy służb specjalnych II Rzeczypospolitej, red. R. Majzner, Radomsko 2017.
Skóra W., Organizacja i główne kierunki działalności Ekspozytury nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Bydgoszczy (1930–1939), w: Bydgoszcz jako ośrodek działań wywiadowczych w przededniu i w trakcie II wojny światowej, red. S. Pastuszewski, Bydgoszcz 2015.
Szuchyta J., „Organizacja i działalność Ekspozytury Nr 4 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Katowicach w latach 1930–1939”, [praca doktorska], Słupsk 2021.
Ulatowski Ł., Polski wywiad wojskowy w 1939 roku. Struktura organizacyjna, składy osobowe, personel, budżet, mob., Warszawa 2013.
Woźny A., Kapitan/major dypl. Kazimierz Szpądrowski – droga do służby w Oddziale II SG (1932) i Ekspozyturze nr 4 (1935), w: Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP. Z działalności Oddziału II SG WP, t. 14, red. T. Dubicki, Łomianki 2025, s. 215–235.
Woźny A., Przejęcie akt Oddziału II SG WP przez Einsatzkommando 2/IV (SS/SD) w 1939 r. [Dokumenty: Referatu „Zachód” i Biura Szyfrów – 4 i 3]. Zlekceważenie procedur bezpieczeństwa ochrony dokumentów, w: Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP. Z działalności Oddziału II SG WP, t. 5, red. T. Dubicki, Łomianki 2015, s. 7–37.

Relation:

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku]

Volume:

57

Issue:

2

Start page:

79

End page:

103

Resource type:

Tekst

Detailed Resource Type:

Czasopismo

Format:

application/octet-stream

Resource Identifier:

0419-8824 ; 2451-1323 ; 10.12775/DN.2025.2.04

Source:

IH PAN, sygn. A.507/57/2 Podr. ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Biblioteka Instytutu Historii PAN

Projects co-financed by:

Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Access:

Otwarty

×

Citation

Citation style: