Rola zwierząt litoralnych w produkcji i przekształcaniu detrytusu

Kołodziejczyk, Andrzej

doi:ISSN 0013-2969

Download

Title: Rola zwierząt litoralnych w produkcji i przekształcaniu detrytusu

Abstract:

The role of invertebrates macrofauna in formation and transformation of detritus in lake littoral (Figs. 1, 2) is analysed on the basis of literature data. The majority of animals feed on detritus and all organisms excrete it in the form of faeces. Considerable amounts of detritus are excreted, 80%> of consumption, as regards plant food, adding also excretion in the form of mucus and DOM. Faeces are decomposed quickly, or may be a source of food for some invertebrates. Animals also form detritus as a result of damaging considerable amounts of live organic matter when feeding, mining or building cases. Dead animal organisms are not much investigated source of detritus. There are no data on“natural” mortality of organisms, because mortality is usually calculated on the basis of the number of individuals that survived. This does not allow to distinguish the “natural” mortality from that as a result of predators’ pressure, and therefore to divide organic matter entering the detritus food chain from that entering the grazing food chain. Nevertheless €0—100% of live littoral organisms has to be found after death in the detritus pool. The participation of macrofauna in decomposition in aquatic ecosystems is an interesting problem. Although many scientists point to the leading role of microorganisms, there are still data suggesting the possibility of accelerating this process by macrofauna, especially as the majority of animals organisms of this zone feeds on detritus. Mixing of sediments and acceleration of their decomposition by animals, observed in profundal, will probably be also intense in the littoral zone.

References:

Bastardo H. 1979 — Laboratory studies on decomposition of littoral plants — Pol. Arch. Hydrobiol. 26: 267—299.
Berrie A. D. 1972 — The occurrence and composition of seston in the River Thames and the role of detritus as an energy source for secondary production in the river — Memorie 1st. ital. Idrobiol. 29 Suppl.: 437—483.
Berrie A. D. 1976 — Detritus, micro-organisms and aquatic organisms in decomposition processes (W: The 17th symposium of the British Ecological Society, 15—18 April 1975. Red. J. M. Anderson, A. Macfadyen) — Blackwell Scientific Publications, Oxford, London, Edinburgh, Melbourne, 323—338.
Bownik L. J. 1970 — The periphyton on the submerged macrophytes of Mikołajskie Lake — Ekol. pol. A 18: 503—520.
Calow P. 1975 — The feeding strategies of two freshwater gastropods, Ancylas iluviatilis Mull, and Planorbis contortus Linn. (Pulmonata), in terms of ingestion rates and absorption efficiencies — Oecologia (Berl.) 20: 33—49.
Deevey E. S. 1964 — Preliminary account of fossilization of zooplankton in Rogers Lake — Verh. int. Verein. Limnol. 15: 981—992.
Dobrowolski K. A. 1973 — Ptaki wodne i ich rola w ekosystemie jeziornym — Wiad. ekol. 19: 353—371.
Edmondson W. T., Winberg G. G. 1971 — A manual on methods for the assessment of secondary productivity in fresh waters — IBP Handbook No. 17, Blackwell Scientific Publications, Oxford, Edinburgh, ss. 358.
Feliksiak S. 1938 — Badania biologiczno-morfologiczne mad otułką Radix glu- tinosa (O. F. Muller) — Arch. Nauk biol. Tow. nauk, warsz. 7: 1—56.
Fischer Z. 1972a — The elements of energy balance in grass carp (Ctenopha- ryngodon idella Val.). Part II. Fish fed with animal food — Pol. Arch. Hydrobiol. 19: 65—82.
Fischer Z. 1972b — The elements of energy balance in grass carp (Ctenopha- ryngodon idella Val.). Part III. Assimilability of proteins, carbohydrates and lipids by fish fed with plant and animal food — Pol. Arch. Hydrobiol. 19: 83—95.
Fromming E. 1956 — Biologie der mitteleuropeischen Susswasserschnecken — Duncker und Humtolot, Berlin, ss. 313.
Gasith A., Ławacz W. 1976 — Breakdown of leaf litter in the littoral zone of a eutrophic lake — Ekol. pol. 24: 421—430.
Gliwicz Z. M. 1969a — Baza pokarmowa zooplanktonu jeziornego — Ekol. pol. B, 15: 205—223.
Gliwicz Z. M. 1969b — Wykorzystanie produkcji pierwotnej przez konsumentów planktonowych w zależności od długości łańcucha pokarmowego — Ekol. pol. B, 15: 63—69.
Gliwicz Z. M. 1974 — Status troficzny gatunków zooplanktonu słodkowodnego — Wiad. ekol. 20: 197—206.
Głowacka I. 1976 — Odżywianie się larw Lepidoptera w litoralu jeziornym — Praca doktorska, Uniwersytet Warszawski, ss. 46.
Gorbunov K. 1953. — Raspad ostat'kov vyssych vodnych rastenij i ego ekolo- gićeskaja roi’ v vodoemach niżnej zony delty Volgi — Trudy vses. gidrobiol. Obść. 5: 158—202.
Górski T., Rybak J. I. 1975 — Czynniki wpływające na wymianę substancji pomiędzy mułem a wodą — Wiad. ekol. 21: 104—122.
Harrison P. G. 1977 — Decomposition of macrophyte detritus in seawater: effects of grazing by amphipods — Oikos, 28: 165—169.
Hillbricht-Ilkowska A., Patalas K. 1967 — Metody oceny produkcji i biomasy oraz niektóre problemy metodyki ilościowej zooplanktonu — Ekol. pol. B, 13: 149—172.
Imhof G., Burian K. 1972 — Energy flow studies in a wetland ecosystem (Reed Belt of the Lake Neusiedler See) — Springer-Verlag, Wien, New York, ss. 15.
Jarnefelt H. 1955 — Uber die Sedimentation des Sestons — Verh. int. Verein. Limnol. 12: 144—158.
Jopkiewicz K. 1971 — Metoda oceny intensywności przemieszczania się tryp- tonu i osadów dennych w litoralu jeziornym — Wiad. ekol. 17: 296—301.
Kajak Z. 1968 — Uwagi o stanie i potrzebach badań produkcji wtórnej w ekosystemach słodkowodnych — Ekol. pol. B, 14: 99—117.
Kajak Z. 1977 — Odżywianie się tołpygi białej Hypophthalmichthys molitrix (Val.) a problem czystości wód — Wiad. ekol. 23: 258—268.
Kajak Z., Ławacz W., Wiśniewski R. J., Rybak J. L, Dusoge K. 1975a — Ecosystem of the Mikołajskie Lake. The fate of organic matter of the profundal zone — Pol. Arch. Hydrobiol. 22: 89—99.
Kajak Z., Rybak J. I., Spodniewska I., Godlewska-Lipowa W. A. 1975b — Influence of the planktonivorous fish Hypophthalmichthys molitrix (Val.) on the plankton and benthos of the eutrophic lake — Pol. Arch. Hydrobiol. 22: 301—310.
Kalinowska A. 1976 — Rola populacji Succinea putris (L.) w krążeniu fosforu na dwu różnie użytkowanych łąkach — Praca doktorska, Uniwersytet Warszawski, ss. 105.
Kaskin N. I. 1961 — O rozmerach ispol’zovanija vyssich vodnych rastenij nekotorymi bespozvonocnymi fitofagami (na primere Jachranskogo Vodochraniliśća kanala Moskva—Volga) — Trudy murmansk. morsk. biol. Inst. 3: 170—184.
Klekowski R. Z., Fischer Z. 1975 — Review of studies on ecological bioenergetics of aquatic animals — Pol. Arch. Hydrobiol. 22: 345—373.
Kołodziejczyk A., Martynuska A. 1980 — Lymnaea stagnalis (L.) — feeding habits and production of faeceis — Ekol. pol. 28.
Koreljakova I. J. 1959 — O raspade skośennoj pribrezno-vodnoj rastitel’nosti — Bjull. Inst. Biol. Vodochran. 3: 13—16.
Krasennikova S. A. 1958 — Mikrobiologiceskie processy raspada vodnoj rastitel’nosti v litorali Rybinskogo vodochranilisca — Bjull. Inst. Biol. Vodochran. 2: 3—6.
Krause H. R. 1959 — Biochemische Untersuchungen iiber postmortalen Abbau von totem Plankton unter aeroben und anaeroben Bedingungen — Arch. Hydrobiol. 24: 297—337.
Krause H. R. 1961 — Einige Bemerkungen iiber den postmortalen Abbau von Susswasser-Zooplankton unter Laboratorium und Freilandbedingungen — Arch. Hydrobiol. 57: 539—543.
Krause H. R. 1964 — Zur Chemie und Biochemie der Zersetzung von Susiswas- serorganismen, under besonderer Beriioksichtingung des Abbaues der organischen Phosphorkomponenten — Verh. int. Verein. Limnol. 15: 549—561.
Kruger D. 1976 — Wpływ tołpygi białej na eutrofizację środowiska stawowego i produkcję rybacką. Część II. Zmiany mikroflory czynnej w przemianach azotowych (W: X Zjazd Hydrobiologów Polskich. Streszczenia komunikatów) — Toruń, 48—49.
Kuznecov S. J. 1950 — Mikrobiologićeskaja charakteristika processov raspada organićeskogo vescestva v ilovych otlożenijach — Trudy Lab. sapropel. Otloż. 4: 15—28.
Ladle M. 1972 — Larval Simuliidae as detritus feeders in chalk streams — Mem. 1st. ital. idrobiol. 29 Suppl.: 429—439.
Lammens E. H. R. R., van der Velde G. 1978 — Observations on the decomposition of Nymphoides peltata (Gmel.) O. Kunze (Menyanthaceae) with special regards to the leaves — Aquat. Bot. 4: 331—346.
Ławacz W. 1970 — Formy występowania materii organicznej w wodach i metody jej badania — Wiad. ekol. 16: 55—67.
Ławacz W. 1971 — Substancje organiczne rozpuszczone w wodzie, ich pochodzenie i udział w krążeniu materii — Wiad. ekol. 17: 147—156.
Łomnicki A., Kosior A., Kazimierczak T. 1965 — Ocena suchej masy uszkodzeń, dokonanych przez roślinożerców w runie lasu bukowego (Fagetum carpaticum) — Ekol. pol. B, 11: 61—67.
Madsen B. L. 1972 — Detritus on stones in small streams — Mem. 1st. ital. idrobiol. 29 Suppl.: 385—403.
Mathews C. P., Ko Walczewski A. 1969 — Disappearance of leaf litter and its contribution to production in the River Thames — J. Ecol. 57: 543—552.
Odum E. P. 1962 — Relationships between structure and function in the ecosystem — Japan. J. Ecol. 12: 108—118.
Odum E. P., de la Cruz A. A. 1963 — Detritus as a major component of ecosystems — A.I.B.S. Bull. 13: 39—40.
Odum E. P., de la Cruz A. A. 1967 — Particulate organic detritus in a Georgia salt marsh-estuarine ecosystem — Am. Ass. Adv. Sci. Publ. 83: 383—388.
Ozimek T., Balcerzak D. 1976 — Macrophytes (W: Selected problems of lake littoral ecology. Red. E. Pieczyńska) — Wyd. UW, Warszawa, 33—54. Phillipson J. 1969 — Energetyka ekologiczna — PWN, Warszawa, ss. 84.
Pieczyńska E. 1970 — Peryfiton jako pokarm zwierząt wodnych — Wiad. ekol. 16: 133—144.
Pieczyńska E. 1972a — Ecology of the eulittoral zone of lakes — Ekol. pol. 20: 637—732.
Pieczyńska E. 1972b — Rola materii allochtonicznej w jeziorach — Wiad. ekol. 18: 131—140.
Pieczyńska E. 1976 — Drainage basin and allochthonous input (W: Selected problems of lake littoral ecology. Red. E. Pieczyńska) — Wyd. UW, Warszawa, 27—32.
Prejs A. 1976a — Fishes and their feeding habits (W: Selected problems of lake littoral ecology. Red. E. Pieczyńska) — Wyd. UW, Warszawa, 155—171.
Prejs A. 1976b — The role of fish in the detritus formation (W: Selected problems of lake littoral ecology. Red. E. Pieczyńska) — Wyd. UW, Warszawa, 173— 179.
Prejs A., Blaszczyk M. 1977 — Relationships between food and cellulase activity in freshwater fishes — J. Fish. Biol. 11: 447—452.
Prus T. 1972 — Energy requirement, expenditure and transformation efficiency during development of Asellus aquaticus L. (Crustacea, Isopoda) — Pol. Arch. Hydrobiol. 19: 97—112.
Rehbronn E. 1937 — Beitrage zur Fischereibiologie markischer Seen. II. Das natiirliche Nahrungsangebot, insbesondere des Aufwuchs, und die Ernahrung der Fischnahrtiere im Litoral eines eutrophen Sees — Z. Fisch. 35: 283—345.
Rich P. H., Wetzel R. G. 1978 — Detritus in the lake ecosystem — Am. Nat. 112: 57—71.
Russel-Hunter W. D. 1970 — Aquatic productivity: an introduction to some basic aspects of biological oceanography and limnology — The Macmillan Company, London, ss. 306.
Rybak J. I. 1969 — Przegląd badań nad osadami dennymi jezior — Ekol. pol. B, 15: 19—30.
Skadovskij S. N. 1949 — Faktory nakoplenija i preobrazovanija organićes- kogo vescestva ilovych otlożenij — Trudy Lab. sapropel. 2: 169—184.
Skopincev B. A. 1949 — O skorosti razloźenija organićeskogo vescestva otmer- śego planktona — Trudy vses. gidrobiol. Obść. 1: 34—43.
Smirnov N. N. 1961 — Consumption of emergent plants by insects — Verh. int. Verein. Limnol. 14: 232—263.
Solski A. 1962 — Mineralizacja roślin wodnych. I. Uwalnianie fosforu i potasu przez wymywanie — Pol. Arch. Hydrobiol. 10: 168—196.
Soszka G. J. 1975a — The invertebrates on submerged macrophytes in three Masurian lakes — Ekol. pol. 23: 371—391.
Soszka G. J. 1975b — Ecological relations between invertebrates and submerged macrophytes in the lake littoral — Ekol. pol. 23: 393—415.
Soszka H. 1974 — Chironomidae associated with pond-weeds in the Mikołajskie Lake — Bull. Acad. pol. Sci. Cl. II, Ser. Sci. biol. 22: 369—376.
Stachurski A., Zimka J. R. 1975 — Leaf fall and the rate of litter decay in some forest habitats — Ekol. pol. 23: 103—108.
Stańczykowska A. 1960 — Charakter występowania mięczaków na kilku gatunkach roślin wodnych — Ekol. pol. B, 6: 333—338.
Stańczykowska A. 1968 — Możliwości filtracyjne populacji Dreissena poły morph a Pall, w różnych jeziorach jako czynnik wpływający na obieg materii w jeziorze — Ekol. poi. B, 14: 265—269.
Suśćenija L. M. 1968 — Detrit i ego roi’ v produkcjonnom processe v vodoe- mach — Gidrob. Ż. 2: 77—84.
Szczepański A. 1975 — Deciduous leaves as a source of organic matter in lakes — Bull. Acad. poi. Sci. Cl. II, Ser. Sci. biol. 13: 215—217.
Thomas E. A. 1955 — Sedimentation in oligotrophen und eutrophen Seen als Ausdruck der Produktivitat — Verh. int. Verein. Limnol. 13: 383—393.
Traczyk H., Traczyk T. 1967 — Błąd w oszacowaniu biomasy uszkodzeń liści — Ekol. poi. B, 13: 339—343.
Trama F. B. 1972 — Transformation of energy by an aquatic herbivore (Steno- nema pulchellum) Ephemeroptera — Pol. Arch. Hydrobiol. 19: 113—121.
Ulehlova B. 1973 — Rates of decomposition processes in the Nesyt fishpond — Littoral of the Nesyt fishpond — Studie ćsl. Akad. Ved. 15: 135—137.
Ulehlova B. 1976 — Microbial decomposers and decomposition processes in wetlands — Studie ćsl. Akad. Ved. 17: 1—112.
Ulehlova B. 1978 — Decomposition processes in the fishpond littoral (W: Pond littoral ecosystems. Red. D. Dykyjova, J. Kvet) — Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg, New York, 341—353.
Urban E. 1975 — The mining fauna in four macrophytes species in Mikołajskie Lake — Ekol. pol. 23: 417—435.
Wasilewska B. W. 1976 — Wpływ tołpygi białej na eutrofizację środowiska stawowego i produkcję rybacką. V. Fauna denna (W: X Zjazd Hydrobiologów Polskich. Streszczenia komunikatów) — Toruń, 132—133.
Wiktor A. 1958 — Z biologii odżywiania się ślimaków — Przegl. zool. 2: 125—146.
Wiktor J. 1963 — Research on the ecology of Dreissensia polymorpha Pall, in the Szczecin Lagoon (Zalew Szczeciński) — Ekol. pol. A, 11: 275—280.
Wiśniewski J. R. 1976 — Rola Tubificidae w mieszaniu osadów dennych w jeziorach o różnej trofii (W: X Zjazd Hydrobiologów Polskich. Streszczenia komunikatów) — Toruń, 136—137.
Wolnicka E. 1978 — Detrytus i zasiedlająca go makrofauna w pobrzeżu Jeziora Żarnowieckiego — Praca magisterska, Uniwersytet Warszawski, ss. 20.