Object structure
Title:

Plotki, oszczerstwa i pomówienia jako metoda walki z konkurencją na łamach polskiej prasy emigracyjnej

Subtitle:

Pięć ojczyzn i dwa diabły : zbiór studiów o prasie polonijnej i emigracyjnej w latach 1865–1918 ; Wybrane tematy poruszane na łamach prasy polonijnej

Creator:

Nowosielska, Elżbieta (historia) ORCID

Publisher:

Instytut Historii PAN

Place of publishing:

Warszawa

Date issued/created:

2024

Description:

s. 165-203 : ilustracje ; Praca naukowa finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2018–2024 (nr 11H 18 0369 86; przyznane środki: 897 110 zł)

Subject and Keywords:

emigracja polska ; Polonia ; prasa emigracyjna ; Prasa emigracyjna -- Polska -- 19 w. -- historia i krytyka [KABA] ; Prasa emigracyjna -- Polska -- 1900-1945 -- historia i krytyka [KABA] ; plotka ; pomówienie ; konkurencja ; Polska -- emigracja i imigracja -- 19 w. [KABA] ; Polska -- emigracja i imigracja -- 1900-1945 [KABA] ; Czasopisma polskie -- za granicą -- 19 w. [KABA] ; Czasopisma polskie -- za granicą -- 1900-1945 [KABA] ; Polacy za granicą -- historia [KABA] ; Polacy -- za granicą -- życie intelektualne -- 19 w. [KABA] ; Polacy -- za granicą -- życie intelektualne -- 1900-1945 [KABA]

Abstract:

Artykuł pokazuje zjawisko wykorzystania plotek i oszczerstw publikowanych na łamach polskiej prasy emigracyjnej w latach 1865–1918 jako metody walki z konkurencją. Omówiono najczęściej pojawiające się zarzuty, takie jak: brak kompetencji w prowadzeniu pisma, bezbożność, niemoralność, nadmierna religijność, brak patriotyzmu czy niepolskie pochodzenie osób zatrudnionych w redakcji. Zarzuty te, w znacznej części nieprawdziwe lub niemożliwe do weryfikacji na podstawie jedynie wzmianek i artykułów w prasie, składają się na katalog lęków polskiego emigranta w badanym okresie. Choć skuteczności pomówień i plotek w szkodzeniu innym wydawnictwom nie sposób łatwo oszacować, to jednak popularność tego rodzaju treści na łamach badanych czasopism wskazuje, że ich publikowanie było opłacalne.

References:

Allport Gordon W., Postman Leo, Psychology of Rumor, New York 1947
Borodziej Włodzimierz, Górny Maciej, Wojna wyobrażona. Polityka informacyjna, plotki i propaganda w Europie Środkowo-Wschodniej, w: Imperia, narody i społeczeństwa Europy Wschodniej i Środkowej na progu pierwszej wojny światowej, red. Andrzej Nowak, współpr. Mikołaj Banaszkiewicz, Warszawa 2016
Cała Alina, Asymilacja Żydów w Królestwie Polskim (1864–1897), Warszawa 1989
Chwalba Andrzej, Nieodłączna para: plotka i szpieg. Polska 1914–1918, w: Między nauką a sztuką. Wokół problemów współczesnej historiografii, red. Ewa Solska, Piotr Witek, Marek Woźniak, Lublin 2017.
Drukarz. 1894–1934. Pamiętnik Stow. Unijnych Drukarzy Polskich zrzeszonych przy lokalu no. 16 I. T. U. w Chicago, Chicago 1934
Ferenc Maria, „Każdy pyta, co z nami będzie”. Mieszkańcy getta warszawskiego wobec wiadomości o wojnie i Zagładzie, Warszawa 2021
Jarosz Dariusz, Pogłoski jako wyraz świadomości potocznej chłopów w Polsce w latach 1949–1956, „Dzieje Najnowsze” 25, 1993, nr 3
Jaroszyńska-Kirchmann Anna D., The Polish Hearst. Ameryka-Echo and the Public Role of the Immigrant Press, Urbana 2015
Kaczynski Charles R., “What Mean Ye by These Stones?” Cleveland’s Immaculate Heart of Mary Parish and the Construction of a Polish American Rhetoric, „Polish American Studies” 55, 1998, nr 2
Kapiszewski Andrzej, Stosunki polsko-żydowskie w Stanach Zjednoczonych Ameryki, w: Polonia amerykańska. Przeszłość i współczesność, red. Hieronim Kubiak, Eugeniusz Kusielewicz, Tadeusz Gromada, Wrocław 1988
Kiper Daniel, „Kurier z Grand Rapids” w latach 1906–1907, „Studia Polonijne” 43, 2022
Knapp Robert H., A Psychology of Rumor, „Public Opinion Quarterly” 8, 1944
Krzywiec Grzegorz, Polska bez Żydów. Studia z dziejów idei, wyobrażeń i praktyk antysemickich na ziemiach polskich początku XX wieku (1905–1914), Warszawa 2017
Medical Colleges of the United States and of Foreign Countries, [Chicago] 1918
Markowski Artur, Przemoc antyżydowska i zatrute cukierki. Plotka elementem napięcia pogromowego na ziemiach polskich na początku XX w., „Przegląd Historyczny” 111, 2020, nr 2
Okołowicz Józef, Wychodźtwo i osadnictwo polskie przed wojną światową, Warszawa 1920
Pabis George S., The Polish Press in Chicago and American Labor Strikes: 1892 to 1912, „Polish American Studies” 48, 1991, nr 1
Shibutani Tamotsu, Improvised News. A Sociological Study of Rumor, Indianapolis 1966
Walaszek Adam, Stanisław Ślisz – dziennikarz Amerykańskiej Polonii (1859–1908), „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 2017, nr 1(163)
Wasilewski Krzysztof, Czy polscy imigranci powinni strajkować? „Dziennik Chicagoski” wobec robotniczych niepokojów w latach 90. XIX wieku, w: Polacy w Chicago. Doświadczenie imigranta: integracja, izolacja, asymilacja, red. Adam Walaszek, Warszawa 2020
Zawitkowska Wioletta, Niewierność małżeńska królowej Zofii Holszańskiej w 1427 r. – prawda, pomówienie czy plotka polityczna? Próba rekonstrukcji wydarzeń na tle oskarżeń innych żon Jagiełły, „Kwartalnik Historyczny” 123, 2016, nr 1

Resource type:

Tekst

Detailed Resource Type:

Rozdział

Resource Identifier:

978-83-66911-79-6

Source:

IH PAN, sygn. II.16420 Podr. ; IH PAN, sygn. II.16421

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Biblioteka Instytutu Historii PAN

Projects co-financed by:

Narodowy Program Rozwoju Humanistyki

Access:

Otwarty

×

Citation

Citation style: