Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej T. 60 z. 1 (2025) ; Artykuły naukowe i opracowania
Polska Akademia Nauk, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla
Institute of History of the Polish Academy of Sciences
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
p. 119-154 ; Summary in English and Russian.
After 1943, the organisation of education for Polish children in the USSR included the incorporation of communist ideology and Stalinist propaganda into the curriculum. The Polish Patriots’ Union in the USSR, which promoted the slogans of “Polish-Soviet friendship” and the post-war alliance between Poland and its eastern neighbour, was responsible for re-establishing and expanding the network of educational institutions. The practice of operating schools, kindergartens, orphanages and boarding schools under the banner of the PPU showed varying degrees of compulsory propaganda. Examining this issue on the example of South Kazakhstan (i.e., the South Kazakhstan Oblast) reveals the scale of indoctrination. It allows for an assessment of whether, in practice, more effort was made to impart knowledge or whether education served merely as a pretext for political and educational work.
Boćkowski D., Czas nadziei. Obywatele Rzeczypospolitej Polskiej w ZSRR i opieka nad nimi placówek polskich w latach 1940–1943, Warszawa 1999.
Boćkowski D., Jak pisklęta z gniazd. Dzieci polskie w ZSRR w okresie II wojny światowej, Wrocław 1995.
Bugaj T., Dzieci polskie w ZSRR i ich repatriacja 1939–1952, Jelenia Góra 1986.
Głowacki A., Deportacje dzieci i młodzieży w głąb Związku Sowieckiego w latach 1940–1941, w: Polskie dzieci na tułaczych szlakach 1939–1950, red. J. Wróbel, J. Żelazko, Warszawa 2008, s. 25–41.
Głowacki A., Na pomoc zesłańczej edukacji. Działalność wydawnicza Komitetu do spraw Dzieci Polskich w ZSRR (1943–1946), Łódź 2017.
Głowacki A., Ocalić i repatriować. Opieka nad ludnością polską w głębi terytorium ZSRR (1943– 1946), Łódź 1994.
Głowacki A., Problemy edukacji dzieci polskich zesłańców (1941–1946), „Przegląd Historyczno-Oświatowy” (2016), nr 1–2, s. 173–193.
Marciniak W., „Na gościnnej ziemi radzieckiej”. Obraz zsyłki ludności polskiej w ZSRR w dokumentach Związku Patriotów Polskich, „Wrocławskie Studia Wschodnie” 17 (2013), s. 125–145.
Marciniak W., Odzyskać nadzieję, wrócić do Ojczyzny. Związek Patriotów Polskich w Południowym Kazachstanie 1944–1946, Łódź 2021.
Marciniak W., Związek Patriotów Polskich jako organizator repatriacji obywateli polskich z ZSRR w latach 1945–1946, „Pamięć i Sprawiedliwość” (2014), nr 1 (23), s. 339–367.
Trela E., Edukacja dzieci polskich w Związku Radzieckim w latach 1941–1946, Warszawa 1983.
Trela E., Polskie placówki oświatowe i wychowawcze w Związku Radzieckim w latach 1943–1946. Liczebność i rozmieszczenie, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1981.
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
oai:rcin.org.pl:246079 ; 1230-5057 ; 2353-6403 ; 10.12775/SDR.2025.1.05
IH PAN, sygn. A.453/60/1 Podr. ; click here to follow the link
Creative Commons Attribution BY 4.0 license
Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -
Institute of History of the Polish Academy of Sciences
Library of the Institute of History PAS
Ministry of Education and Science
Sep 23, 2025
Sep 23, 2025
15
https://rcin.org.pl/ihpan/publication/282623
Marciniak, Wojciech
Kowalska, Ewa
Korzon, Andrzej
Zapalec, Anna
Kowalska, Ewa
Głowacki, Albin (1949– ) Korzon, Andrzej Boćkowski, Daniel (1968– ) Kowalska, Ewa Smolana, Krzysztof (1951–2024) Materski, Wojciech (1944– ) Marczewska-Zagdańska, Hanna
Boćkowski, Daniel (1968– )