Neutralność z bronią u nogi : Królestwo Niderlandów w czasie Wielkiej Wojny

Żelichowski, Ryszard (1946– )

doi:0419-8824

Download

Title: Neutralność z bronią u nogi : Królestwo Niderlandów w czasie Wielkiej Wojny

Abstract:

W czasie I wojny światowej rząd holenderski przyjął doktrynę o zbrojnej neutralności. Nieograniczona wojna podwodna zadeklarowana przez Niemców i blokada morska zastosowana przez Anglię i Francję wymagała balansowania pomiędzy walczącymi stronami. Po przystąpieniu do wojny Stanów Zjednoczonych Holandia została odcięta od swoich kolonii i odczuwała trudności zaopatrzeniowe. Neutralność miała swoje patologie (przemyt, działalność szpiegowska), ale też zaoszczędziła mieszkańcom Holandii okrucieństw wojny toczącej się na terytorium państw sąsiedzkich.

References:

Balicki J., Bogucka M., Historia Holandii, Wrocław 1989.
Chwalba A., Samobójstwo Europy. Wielka Wojna 1914–1918, Kraków 2014.
De Grote Oorlog, kroniek 1914–1918, red. H. Andriessen, M. Ros, P. Pierik, vol. I–XXXV, Soesterberg 2002–2017.
De Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken in de twintigste eeuw, red. D. Hellema, B. Zeeman, B. van der Zwan, Den Haag 1999.
Groen J., Nederlanders in de Grote Oorlog, Amsterdam 2004.
Hart P., I wojna światowa 1914–1918. Historia militarna, tłum. J. Szkudliński, Poznań 2014.
Hellema D., Nederland in de wereld. De buitenlandse politiek van Nederland, Houten–Antwerpen 2010.
Hoogspanning aan de Belgisch-Nederlandse grens. De Eerste Wereledoorlog aan de rijksgrens met Baarle, red. H. Janssen, Baarle–Hertog–Nassau 2013.
In dienst van Buitenlandse Zaken. Achttien portretten van ambtenaren en diplomaten in de twintigste eeuw, red. B. van der Zwan, B. de Graaff, D. Hellema, Amsterdam 2008.
Kissinger H., Dyplomacja, tłum. S. Głąbiński, G. Woźniak, I. Zych, Warszawa 1996.
Klinkert W., Kruizinga S., Moeyes P., Nederland neutraal. De Eerste Wereldoorlog 1914–1918, Amsterdam 2014.
Kruizinga S., Overlegeconomie in oorlogstijd. De Nederlandsche Overzee Trustmaatschappij en de Eerste Wereldoorlog, Zutphen 2012.
Leven naast de catastrofe. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog, red. H. Binneveld i in., Hilversum 2001.
Łaptos J., Historia Belgii, Wrocław–Warszawa 1995.
Moeyes P., Buiten schot. Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog 1914–1918, Amsterdam– Antwerpen 2005.
Moeyes P., De sterke arm, de zachte hand. Het Nederlandse leger en de neutraliteitspolitiek, 1839–1939, Amsterdam–Antwerpen 2007.
Pajewski J., Pierwsza wojna światowa 1914–1918, Warszawa 2014.
Roodt E. de, Oorlogsgasten. Vluchtelingen en krijgsgevangenen in Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog, Zaltbommel 2000.
Schaepdrijver S. de, De Groote Oorlog, Antwerpen 2002.
Serooskerken H.P. van Tuyll van, Small Countries in a Big Power World. The Belgian-Dutch Conflict at Versailles, 1919, Leiden 2017.
Wielenga F., Nederland in de twintigste eeuw, Amsterdam 2009.
Wolf S., Guarded Neutrality. Diplomacy and Internment in the Netherlands during the First World War, Leiden–Boston 2013.
Żelichowski R., Baarle–Nassau–Hertog, seria: „Europa w skali mikro”, Warszawa 2015.
Żelichowski R., Kolczasty drut śmierci jako strażnik granicy. Nieznany epizod Wielkiej Wojny 1914–1918 na pograniczu holendersko-belgijskim, „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 3, s. 21–36.