Polski wywiad cywilny w Jugosławii w latach 1969–1990. Personalia i działalność

Zaćmiński, Andrzej

doi:1230-5057

Download

Title: Polski wywiad cywilny w Jugosławii w latach 1969–1990. Personalia i działalność

Abstract:

W artykule przedstawiono historię ekspozytury polskiego wywiadu cywilnego w Jugosławii, tj. rezydentury, a następnie punktu operacyjnego Departamentu I MSW o kryptonimie „Mrowie”. Starano się odpowiedzieć na kilka pytań badawczych: jakie czynniki determinowały jej działalność? Jaka była jej obsada kadrowa i jakie kompetencje posiadali zatrudnieni w niej funkcjonariusze? Opisano również zadania wywiadowcze oraz stosowane metody operacyjne.

References:

Bagieński W., Początki działalności wywiadowczej Departamentu I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w krajach Bloku Wschodniego, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” (2020), nr 18, s. 13–55.
Bagieński W., Uciekinierzy z wywiadu cywilnego PRL po 1956 r., w: Granica szeroko zamknięta. Polityczne, prawne i społeczne aspekty ucieczek z Polski Ludowej, red. M. Dźwigał, P. Knap, P. Skubisz, Szczecin 2021, s. 17–39.
Bagieński W., Wydział XI Departamentu I MSW i kierunki działania wywiadu w walce z opozycją w latach osiemdziesiątych, w: W. Bagieński, S. Cenckiewicz, P. Woyciechowski, Konfidenci, Warszawa 2015, s. 505–613.
Bagieński W., Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961, t. 1–2, Warszawa 2017.
Cenckiewicz S., Agentura. Wałęsa, Skubiszewski, Kieżun, Hermaszewski, Rotfeld i inni, Dziekanów Leśny 2022.
Ceranka P., Podstawowa Organizacja Partyjna PZPR w Ministerstwie Spraw Zagranicznych 1949–1989, „Pamięć i Sprawiedliwość” (2016), nr 1 (27), s. 247–307.
Jarząbek W., Polska wobec Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Plany i rzeczywistość 1964–1975, Warszawa 2008.
Larecki J., Wielki leksykon służb specjalnych świata: organizacje wywiadu, kontrwywiadu i policji politycznych świata, terminologia profesjonalna i żargon operacyjny, Warszawa 2007.
Leśkiewicz R., Od Służby Bezpieczeństwa do Urzędu Ochrony Państwa, „Dzieje Najnowsze” (2016), nr 1, s. 165–188.
Nitschke-Szram B., System nomenklatury w polskiej służbie dyplomatycznej w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, „Dyskurs Prawniczy i Administracyjny” (2021), nr 3, s. 83–99.
Wawryszuk P., Stosunki polsko-jugosłowiańskie w latach 1945–1971, Warszawa 2019.
Zacharias M.J., Komunizm, federacja, nacjonalizmy. System władzy w Jugosławii 1943–1991. Powstanie, przekształcenia, rozkład, Warszawa 2004.
Zaćmiński A., Działalność policji politycznej wobec Jugosłowian w Polsce i polskich „sympatyków” Tito w latach 1949–1956, w: Polska i Jugosławia po II wojnie światowej, red. M. Pavlović, N. Stambolija, A. Zaćmiński, Bydgoszcz 2016, s. 169–183.
Zaćmiński A., Politička i propagandna aktivnost jugoslovenske informbirovske emigracije u poljskoj 1948–1956, w: Jugoslavija i Poljska u XX veku. Medunarodni tematski zbornik radova sa konferencije Jugoslovensko-poljski odnosi u XX veku, ured. M. Pavlovič, P. Wawryszuk, A. Zaćmiński, Beograd 2017, s. 239–257.
Zaćmiński A., Poljska civilna obaveštajna služba u Jugoslaviji 1949–1973, w: Jugoslavija i Poljska: veze i međusobni odnosi u XX veku. Međunarodni tematski zbornik radova, ured. B.B. Dimitrijević, A. Zaćmiński, N. Stambolija, Beograd 2022, s. 325–338.
Zaćmiński A, Za kulisami choroby i śmierci Tity. Wywiad cywilny Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej o sytuacji w Jugosławii, w: W kręgu dyplomacji i polityki. W 100-lecie nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską i Jugosławią, red. B. Dimitrijević, P. Wawryszuk, A. Zaćmiński, Bydgoszcz 2020, s. 293–309.