Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 91 z. 1 (2019)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

W niniejszym artykule, zaproponowano charakterystyki zgrupowania kluczowej dla funkcjonowania środowiska glebowego grupy organizmów glebowych – dżdżownic (Lumbricidae), jako wskaźniki potencjału do świadczenia usługi dekompozycji materii organicznej zgodnie z koncepcją świadczeń ekosystemowych ES (Ecosystem Services). Obszary badań wytypowano w dwóch regionach fizycznogeograficznych. Transekty poprowadzono na obszarach rolniczych różniących się stopniem fragmentacji terenu, intensywnością zabiegów agrotechnicznych oraz historią użytkowania ziemi. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, czy obszary homogeniczne na obszarach rolnych różnią się potencjałem do świadczenia usługi dekompozycji w porównaniu do układów heterogenicznych jakimi są mozaiki małych pól poprzecinanych elementami o charakterze nieuprawnym (miedze, drogi polne).

References:

1. Affek A., 2018, Indicators of ecosystem potential for pollination and honey production, Ecological Indicators, 94, 2, s. 33-45. https://doi.org/10.1016/j.ecolind.2017.04.001
2. Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z., 2005, Badania ekologiczno-gleboznawcze, PWN, Warszawa.
3. Bertrand M., Barot S., Blouin M., Whalen J., de Oliveira T., Roger-Estrade J., 2015, Earthworm services for cropping systems: a review, Agronomy for Sustainable Development, 35, 2, s. 553-567. https://doi.org/10.1007/s13593-014-0269-7
4. Bieńkowski J., Jankowiak J., 2006, Zawartość węgla organicznego w glebie i jego zmiany pod wpływem różnych systemów produkcji, Fragmenta Agronomica, 2, s. 216−225.
5. Blouin M., Hodson M.E., Delgado E.A., Baker G., Brussaard L., Butt K.R., Dai J., Dendoovenh L., Peres G., Tondoh J.E., Cluzeau D., Brun J.J., 2013, A review of earthworm impact on soil function and ecosystem services, European Journal of Soil Science, 64, s. 161-182. https://doi.org/10.1111/ejss.12025
6. Bouché M.B., 1972, Lombriciens de France. Ecologie et Systematique, IN de la Recherche Agronomique, 72, 2.
7. Bouché M.B., 1977, Strategies Lombriciennes, Ecological Bulletins, 25, s. 122-132.
8. Boyer S., Wratten S.D., 2010. The potential of earthworms to restore ecosystem services after opencast mining - a review, Basic and Applied Ecology, 11, s. 196-203. https://doi.org/10.1016/j.baae.2009.12.005
9. Brusaard L., 1997, Biodiversity and ecosystem functioning in soil, Ambio, 26, s. 563-570.
10. Edwards C.A., Bohlen P.J., 1996, Biology of Earthworms, Chapman and Hall, London, UK.
11. Eggleton P., Inward K., Smith J., Jones D.T., Sherlock E., 2009, A six year study of earthworm (Lumbricidae) populations in pasture woodland in southern England shows their responses to soil temperature and soil moisture, Soil Biology nad Biochemistry, 41, s. 1857-1865.
12. Elmer W.H., 2012, Using earthworms to improve soil health and suppress diseases, The Connecticut Agriculture Experiment Station (www.ct.gov/caes).
13. Gonet S., 2007, Ochrona zasobów materii organicznej, [w:] S.S. Gonet, M. Markiewicz (red.), Rola materii organicznej w środowisku, PTSH, Wrocław.
14. GUS, 2018, Rocznik Statystyczny Rolnictwa, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
15. Haines-Young R.H., Potschin M.B., 2018, Common International Classification of Ecosystem Services (CICES) V5.1. and Guidance on the Application of the Revised Structure, Nottingham.
16. Hickman Z.A., Reid B.J., 2008, Earthworm assisted bioremediation of organic contaminants, Environment International, 34, 7, s. 1072-1081. https://doi.org/10.1016/j.envint.2008.02.013
17. Ivask M., Kuu A., Sizov E., 2007, Abundance of earthworm species in Estonian arable soils, European Journal of Soil Biology, 43, s. 39-42. https://doi.org/10.1016/j.ejsobi.2007.08.006
18. Jégou D., Cluzeau D., Hallaire V., Balesdent J., Tréhen P., 2000, Burrowing activity of the earthworms Lumbricus terrestris and Aporrectodea giardi and consequences on C transfers in soil, European Journal of Soil Biology, 36, s. 27-34. https://doi.org/10.1016/S1164-5563(00)01046-3
19. Johnson-Maynard J.L., Umiker K.J., Guy S.O., 2007, Earthworm dynamics and soil physical properties in the first three years of no-till management, Soil and Tillage Research, 94, s. 338-345. https://doi.org/10.1016/j.still.2006.08.011
20. Kasprzak K., 1986, Skąposzczety glebowe III, Rodzina Dżdżownice (Lumbricidae), Klucz do oznaczania bezkręgowców Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
21. Keith A.M., Robinson D.A., 2012, Earthworms as Natural Capital: Ecosystem Service Providers in Agricultural Soils, Economology Journal, 2, s. 91-99.
22. Kondracki J., 2011, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
23. Kowaliński S., Gonet S., 1999, Materia organiczna gleb, [w:] S. Zawadzki (red.), Gleboznawstwo, PWRiL, Warszawa, s. 237-263.
24. Kuzyakov Y., Blagodatskaya E., 2015, Microbial hotspots and hot moments in soil: concept and review, Soil Biology and Biochemistry, 83, s. 184-199. https://doi.org/10.1016/j.soilbio.2015.01.025
25. Lavelle P., Martin A., 1992, Small-scale and large-scale effects of endogeic earthworms on soil organic matter dynamics in soils of the humid tropic, Soil Biology and Biochemistry, 24, s. 1491-1498. https://doi.org/10.1016/0038-0717(92)90138-N
26. Lee K.E., 1985, Earthworms: their ecology and relationships with soils and land use, Academic Press, London.
27. Lubbers I.M., Pulleman M.M., Van Groenigen J.W., 2017, Can earthworms simultaneously enhance decomposition and stabilization of plant residue carbon? Soil Biology and Biochemistry, 105, s. 12-24. https://doi.org/10.1016/j.soilbio.2016.11.008
28. Marinissen J.C.Y., de Ruiter P.C., 1993, Contribution of earthworms to carbon and nitrogen cycling in agro-ecosystems, Agriculture, Ecosystems and Environment, 47, s. 59-74. https://doi.org/10.1016/0167-8809(93)90136-D
29. Markiewicz M., Świtoniak M., Bednarek R., Gonet S., 2014, Zasoby materii organicznej, [w:] M. Świtoniak, M. Jankowski, R. Bednarek (red.), Antropogeniczne przekształcenia pokrywy glebowej Brodnickiego Parku Krajobrazowego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
30. Mazur-Pączka A., Pączka G., Kostecka J., 2017, Lumbricidae in the Process of Monitoring of the State of Land Reclamation of Former Sulphur Mine in Jeziórko, Journal of Ecological Engineering, 18, 6, s. 53-58. https://doi.org/10.12911/22998993/76835
31. MEA, 2005, Ecosystems and Human Wellbeing: Current State and Trends. Volume 1, Island Press, Washington D.C.
32. Paoletti M.G., 1999, The role of earthworms for assessment of sustainability and as bioindicators, Agriculture Ecosystems and Environment, 74, s. 137-155. https://doi.org/10.1016/S0167-8809(99)00034-1
33. Parmelee R.W., Bohlen P.J., Blair J.M., 1998, Earthworms and Nutrient Cycling: Integrating Across the Ecological Hierarchy, [w] C.A. Edward (red.), Earthworm Ecology, CRC Press LLC, Boca Raton, Florida.
34. Pelosi C., Bertrand M., Roger-Estrade J., 2009, Earthworm community in conventional, organic and direct seeding with living mulch cropping systems, Agronomy for Sustainable Development, 29, s. 287-295. https://doi.org/10.1051/agro/2008069
35. Perreault J.M., Whalen J.K., 2006, Earthworm burrowing in laboratory microcosms as influenced by soil temperature and moisture, Pedobiologia, 50, s. 397-403. https://doi.org/10.1016/j.pedobi.2006.07.003
36. Plisko J.D., 1973, Lumbricidae - Dżdżownice, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
37. Price G.W., Voroney R.P., 2008, Response to annual applications of de-inked papermill biosolids by field earthworms on three agricultural soils, Applied Soil Ecology, 38, s. 230-238. https://doi.org/10.1016/j.apsoil.2007.10.014
38. Regulska E., 2012, Wskaźniki zoologiczne i krajobrazowe oraz ich przydatność do oceny rozwoju zrównoważonego krajobrazu wiejskiego (na przykładzie wybranych obszarów), rozprawa doktorska - maszynopis.
39. Regulska E., Kołaczkowska E., 2015, Landscape patch pattern effect on relationships between soil properties and earthworm assemblages: a comparison of two farmlands of different spatial structure, Polish Journal of Ecology, 63, 4, s. 549-558. https://doi.org/10.3161/15052249PJE2015.63.4.007
40. Regulska E., Kołaczkowska E., 2016, The role of habitat heterogenity in the relationships between soil properties and earthworm assemblages: a case study in Pomerania (Northern Poland), Geographia Polonica, 89, 3, s. 311-322. https://doi.org/10.7163/GPol.0061
41. Rundgren S., 1975, Vertical distribution of lumbricids in southern Sweden, Oikos, 26, s. 299-306. https://doi.org/10.2307/3543500
42. Sepp K., Ivask M., Kaasik A., Mikk M., Peepson A., 2005, Soil biota indicators for monitoring the Estonian agri-environmental programme, Agriculture, Ecosystems and Environment, 108, s. 264-273. https://doi.org/10.1016/j.agee.2005.02.007
43. Sinha M.P., Srivastava R., Gupta D.K., 2013, Earthworm biodiversity of Jharkhand: Taxonomic description, The Bioscan, 8, s. 293-310.
44. Solon J., Roo-Zielińska E., Affek A., Kowalska A., Kruczkowska B., Wolski J., Degórski M., Grabińska B., Kołaczkowska E., Regulska E., Zawiska I., 2017, Świadczenia ekosystemowe w krajobrazie młodoglacjalnym. Ocena potencjału i wykorzystania, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Wydawnictwo Akademickie SEDNO, Warszawa.
45. TEEB, 2010, The Economics of Ecosystems and Biodiversity: Ecological and economic foundation. Earthscan, The Economics of Ecosystems and Biodiversity, Cambridge.
46. Uvarov A.V., Tiunov A.V., Scheu S., 2011, Effects of seasonal and diurnal temperature fluctuations on population dynamics of two epigeic earthworm species in forest soil, Soil Biology and Biochemistry, 43, s. 559-570.
47. Valckx J., Hermy M., Muys B., 2006, Indirect gradient analysis at different spatial scales of prorated and non-prorated earthworm abundance and biomass data in temperate agro-ecosystems, European Journal of Soil Biology, 42, s. 341-47. https://doi.org/10.1016/j.ejsobi.2006.09.002

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

91

Issue:

1

Start page:

107

End page:

119

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 0,4 MB ; application/octet-stream

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:70399 ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2019.1.5

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa

Access:

Otwarty