Co wydarzyło się w Lublinie na przełomie lipca i sierpnia 1944 roku? Przyczynek do dziejów politycznych Polski

Łochowski, Maciej

doi:0419-8824

Pobierz

Tytuł: Co wydarzyło się w Lublinie na przełomie lipca i sierpnia 1944 roku? Przyczynek do dziejów politycznych Polski

Abstrakt:

Artykuł porusza problem rywalizacji o władzę w Lublinie na przełomie lipca i sierpnia 1944 r. pomiędzy przedstawicielami Armii Krajowej i Delegatury Rządu na Kraj a polskimi komunistami wspieranymi przez Kreml. Akcja odzyskania władzy przez lokalnych przedstawicieli władz polskich w Londynie miała być realizowana jednocześnie z wystąpieniem zbrojnym w ramach operacji „Burza”. W krótkim okresie po dekonspiracji i rozpoczęciu jawnej działalności terenowi przedstawiciele Polskiego Państwa Podziemnego zostali aresztowani przez Sowietów i przetransportowani do ZSRS, gdzie trafili do obozów pod zarządem NKWD.

Bibliografia:

Alef-Bolkowiak G., Gorące dni, Warszawa 1971.
Bączyk N., Czołgi idą na Lublin. Radzieckie wojska pancerne w szturmie Lublina w lipcu 1944 r., „Militaria XX Wieku” 2006, nr 1 (10).
Caban I., Co się działo 22 lipca?, „Kamena”, 15 IV 1979, nr 8, s. 7.
Caban I., Lublin w okresie wyzwolenia (22–31 lipca 1944), „Rocznik Lubelski” 1966, t. IX, s. 353–369.
Caban I., Lublin, lipiec ’44, Lublin 1984.
Caban I., Ludzie Lubelskiego Okręgu Armii Krajowej, Lublin 1995.
Chabros T., Kronika wydarzeń w Lublinie 21 VII 1944 – 1 II 1945, Lublin 1974.
Chmielarz A., Władze sowieckie i PKWN wobec AK w 1944 r., „Wojskowy Przegląd Historyczny” R. 37, 1992, nr 2, s. 17–38.
Eisler J., Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014.
Gawryszczak P., Podziemie polityczno-wojskowe w Inspektoracie Lublin w latach 1944–1956, Lublin 1998.
Gawryszczak P., Powstanie i upadek konspiracji antyniemieckiej i antysowieckiej w Inspektoracie Lublin, w: Podziemie zbrojne na Lubelszczyźnie wobec dwóch totalitaryzmów 1939–1956, red. S. Poleszak, A. Puławski, Warszawa 2002, s. 52–56.
Gontarczyk P., Jak krawiec rozwiązał generalski problem, czyli prawda o PKWN, „Gazeta Polska”, 21 VII 2004, nr 29, s. 19–21.
Gontarczyk P., Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941–1944, Warszawa 2006.
Grabowski W., Polska Tajna Administracja Cywilna 1940–1945, Warszawa 2003.
Grabowski W., Rada Jedności Narodowej – parlament Polskiego Państwa Podziemnego, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2002, nr 2 (2), s. 67–93.
Grabowski W., Rola administracji cywilnej w akcji „Burza”, w: Administracja cywilna Polskiego Państwa Podziemnego i jej funkcje w okresie powstania warszawskiego, red. J. Czaputowicz, Warszawa 2011.
Iwanow N., Powstanie Warszawskie widziane z Moskwy, Kraków 2010.
Jachymek J., Władysław Cholewa (1892–1962). Ludowiec wzorowy, w: M. Mazurek, Władysław Cholewa. Delegat Rządu Londyńskiego na województwo lubelskie. Sybirak. Biografia, Czemierniki 2012, s. III–VIII.
Kallas M., Historia ustroju Polski, Warszawa 2007.
Kasperek J., Kronika wydarzeń w Lublinie w okresie okupacji hitlerowskiej, Lublin 1989.
Kasperska A., Lublin 44: To był tragiczny widok, „Kurier Lubelski”, 2 VIII 2012, nr 179, s. 6.
Kersten K., Dyplomacja polska w poszukiwaniu kompromisu polsko-sowieckiego (kwiecień–listopad 1944), w: Historia dyplomacji polskiej, t. V, red. W. Michowicz, Warszawa 1999, s. 491–572.
Kister A., Plany powstania powszechnego i operacji „Burza” na Lubelszczyźnie, 1943–1944, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2003, nr 3, s. 141–150.
Kospath-Pawłowski E., Chwała i zdrada. Wojsko Polskie na Wschodzie 1943–45, Warszawa 2010.
Kuszyk W., Szczepański S., Pierwsze dni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie (lipiec 1944), oprac. I. Caban, „Rocznik Lubelski” 1964, t. VII, s. 195–210.
Lisiewicz P., Plan „Burza”. Wysiłek zbrojny Armii Krajowej 1944–1945, Warszawa 1990.
Łochowski M., Dziesięć dni Antoniego Wiącka. Działalność Powiatowej Delegatury Rządu RP w Zamościu 25 lipca – 3 sierpnia 1944 roku, w: Zimowa Szkoła Historii Najnowszej 2016. Referaty, red. M. Przeperski, Ł. Kamiński, Warszawa 2017, s. 40–47.
Mańkowski Z., Okręg Lublin, w: Operacja „Burza” i Powstanie Warszawskie 1944, red. L. Komorowski, Warszawa 2008, s. 259–274.
Marczuk J., Prezydenci miasta Lublina 1918–1939, Lublin 1994.
Markiewicz J., Powiatowa Delegatura Rządu Rzeczypospolitej Polskiej w Biłgoraju 29 VII 1944 – 8 VII 1944 r. (Próba zarysu i analizy), w: Nad Tanwią i Ładą. Przyczynki do historii i kultury Ziemi Biłgorajskiej, Biłgoraj 2006, s. 31–49.
Motyka G., Na białych Polaków obława. Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944–1953, Kraków 2014.
Myśliński J., Prasa w Polsce Ludowej, w: J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka, Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1998.
Noskowa A., Na drodze do stworzenia PKWN – rola Moskwy, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 2 (4), s. 31–49.
Poksiński J., Żołnierze Armii Krajowej w ludowym Wojsku Polskim, w: Armia Krajowa. Dramatyczny epilog, red. K. Komorowski, Warszawa 1994, s. 131–151.
Romanek J., Milicja Obywatelska, w: Dzieje Lubelszczyzny 1944–1956. Aspekty polityczne, red. T. Osiński, M. Mazur, Lublin 2016, s. 227–237.
Sacewicz K., Centralna prasa Polski Podziemnej wobec komunistów polskich 1939–1945, Warszawa 2009.
Skrzypek A., Mechanizmy uzależnienia. Stosunki polsko-radzieckie 1944–1957, Pułtusk 2002.
Sowa A., Od Drugiej do Trzeciej Rzeczypospolitej (1945–2001), Kraków 2001.
Strzembosz T., Burza na Lubelszczyźnie, „Biuletyn Informacyjny” 2004, t. XIV, nr 5, s. 7–18.
Wawryniuk A., Plany polityczne Chruszczowa w sprawie włączenia części powiatu radzyńskiego do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 2012, t. X, s. 50–66.
Wawryniuk A., Wschodnia granica Polski w latach 1944–1948 na przykładzie południowo-wschodniej Lubelszczyzny, „Archiwariusz Zamojski” 2012, s. 7–46.
Wendel A., KRN i PKWN – pierwsze władze Polski Ludowej, „Rocznik Lubelski” 1959, t. II, s. 15–24.
Wierzbicki M., Polska lubelska (1944 r.), w: Dzieje Lubelszczyzny 1944–1956. Aspekty polityczne, red. T. Osiński, M. Mazur, Lublin 2016, s. 73–86.
Wołczew W., Przebieg realizacji planu „Burza” na Lubelszczyźnie, „Rocznik Lubelski” 1962, t. V, s. 213–234.
Wrona J., Lublin w okresie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, w: Lublin w dziejach i kulturze Polski, red. T. Radzik, A. Witusik, Lublin 1997, s. 365–382.
Zych-Dolina J., Pamiętny lipiec w Lublinie, „Kultura” 1950, nr 7–8 (33–34), s. 166–188.
Żenczykowski T., Polska lubelska 1944, Warszawa 1990.