Duma, Paweł ; Gunia, Piotr ; Miazga, Beata ; Piekalski, Jerzy ; Serafin, Jerzy
Przegląd Archeologiczny T. 69 (2021)
Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk ; Ośrodek Badań nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza
The article discusses the results of interdisciplinary studies of a Romanesque stone head of high-quality artistry. It was discovered in 2017 during excavations at Nowy Targ (New Market) Square in the city of Wrocław (Lower Silesia, Poland). The sculpture originally came from one of the Romanesque sacred buildings of Wrocław, none of which have survived to this day. Although it had been made in the mid-12th century, it was found in the remains of a wooden residential building burnt down in the 14th century. The results of petrographic analyses indicate that the stone head was made of fine-grained sandstone classified as lithic wacke. The raw material was most likely a Devonian-Carboniferous sandstone from the Opava Mountains. However, similar sandstones also occurred in several medieval mines located in Upper Silesia. According to a popular belief, medieval aesthetics required such sculptures to be polychromed. The non-destructive analyses conducted with the microscopic XRF , XRD , and FTIR methods demonstrated that a clean stone surface was also acceptable
Aubert M. (1965). Cathédrales abbatiales collégiales et prieurés romanes de France, Paris: Arthaud
Ball M.C., Casson M.J. (1977). Thermal studies on lead (II) salts – II: The decomposition of the lead hydroxide carbonate, Pb(OH)2 •PbCO3. Journal of Inorganic and Nuclear Chemistry, 39(11), 1949-1951
Bartnik A. (2017). Lulek czarny i jego zastosowanie w starożytnej medycynie i weterynarii. Samai, 2, 103-117
Binding G. (1993). Die Bedeutung von Licht und Farbe für den mittelalterlichen Kirchenbau. Stuttgart: Steiner
Boileau Ê. (1873). Livre des métiers de la ville Paris, Part I, Title 61-62. In: G.B. Depping (ed.), Réglements sur les arts et métiers de Paris, rédigés au XIIIe siècle et connus soux le nom du Livre des métiers d’Êtienne Boileau (155-159). Paris: De L’imprimerie de Crapelet
Calza C., Oliveira D.F., Freitas R.P. et al. (2015). Analysis of sculptures using XRF and X-ray radiography. Radiation Physics and Chemistry. doi: 10.1016/j.radphyschem. 2015.04.012
Clark R.J.H. (2002). Pigment identification by spectroscopic means: an arts/science interface. Comptes Rendus Chimie, 5, 7-20
Crawford C. (2013). Investigating the polychromy of Lincoln Romanesque frize panels, and its contribution to the architectonics and overall rhetoric of the Cathedral. Journal of Architectural Conversation, 19. doi.org/10.1080/13556207.2013.871857
de Souza Felix V., Calza C., Freitas R.P., Lopes R.T. (2015). EDXRF analysis of sculptures on polychrome wood. Proceedings of International/ Nuclear Atlantic Conference – INAC 2015. Download from: https://inis.iaea.org/collection/NCLCollectionStore/_Public/47/042/47042509.pdf (access: 31.08.2020)
Dodwell C.R. (1993). The Pictoral Arts of the West (800-1200). New Haven: Yale University Press
Donath G. (2001). Die Rekonstruktion der mittelalterlichen Architekturfarbigkeit des Domes zu Meißen (um 1250). In: Turm Fassade Portal – Colloquium zur Bauforschung, Kunstwissenschaft und Denkmalpflege an den Domen von Wien, Prag und Regensburg (63-66). Regensburg: Schnell & Steiner
Dziedzic K. (ed.) (1979). Surowce mineralne Dolnego Śląska. Wrocław: Ossolineum
Gasanova S., Pagès-Camagna S., Andrioti M., Hermon S. (2018). Non-destructive in situ analysis of polychromy on ancient Cypriot sculptures. Archaeological and Anthropological Sciences, 10, 83-95
Gunia P. (2018). Charakterystyka petrograficzna zabytków kamiennych. In: J. Piekalski, K. Wachowski (eds.), Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu, 2. (Wratislavia Antiqua 23) (1060-1074). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski. Instytut Archeologii
Hütter E. (1963). Untersuchungen zur Polychromie der Goldenen Pforte am Dom zu Freiberg. In: Festschrift Wolf Schubert zum 60. Geburtstag, Kunst des Mittelalters in Sachsen (237-243). Weimar: Böhlau
Kargère L., Rizzo A. (2010). Twelfth-Century French Polychrome Sculpture in The Metropolitan Museum of Art: Materials and Techniques. Metropolitan Museum Studies in Art, Science, and Technology, 1, 39-72
Katz M. (2002). Architectural Polychromy and the Painter’s Trade in Medieval Spain. Gesta, 41(1), Artistic Identity in the Late Medieval Ages, 3-14
Kmiecik P., Szwed R. (2018). Wystrój kamieniarski opactwa na Ołbinie w świetle najnowszych odkryć archeologiczno-architektonicznych na terenie byłego szpitala im. Józefa Babińskiego we Wrocławiu. In: M.L. Wójcik (ed.), Od benedyktynów i premonstratensów do salezjanów. Dzieje kościoła i parafii św. Michała Archanioła na wrocławskim Ołbinie (79-85, 331-340). Wrocław-Borowianka: Instytut Historyczny UWr., Parafia św. Michała Archanioła we Wrocławiu
Koller M. (2003). Steinfarbe und Ziegelfarbe in der Architektur und Skulptur vom 13. bis 19. Jahrhundert. Restauro, 109(3), 188-193
Kozłowski S. (1986). Surowce skalne Polski. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne
Lasota C., Piekalski J. (1990/1991). Der Bauplatz der romanischen Benediktinerabtei in Wrocław-Ołbin (Breslau-Elbing). Zeitschrift für Archäologie des Mittelalters, 18/19, 117-134
Möller R. (1988). Natürliche Steinfarbe und Oberflächenstrukturen als Dekorationssysteme an Bauwerken in vorromanischer Zeit bis zur Mitte des 13. Jahrhunderts. Abhandlungen des staatlichen Museums für Mineralogie und Geologie zu Dresden, 35, 99-127
Morelowski M. (1955). Studia nad architekturą i rzeźbą na Wrocławskim Ołbinie XII wieku. Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, A, 7(1), 1-51
Musiał K. (2017). Rośliny lecznicze w najwcześniejszych dokumentach wiedzy medycznej. Rozprawy Społeczne, 11(4), 56-63
Münchmeyer A., Kruse S. (2009). Master Mateo – Skilled Artist or Medieval Engineer? Proceedings of the Third International Congress on Construction History, Cottbus, May 2009. Download from: http://www.bma.arch.unige.it/PDF/CONSTRUCTION_HISTORY_2009/VOL3/MUENCHMEYER-KRUSE_Paper-revised-2_layouted.pdf (access: 31.08.2020)
Pettijohn F.J., Potter P.L., Siever R. (1972). Sand and Sandstone. Berlin: Springer
Poksińska M. (1992). Polychrome Romanesque sculpture from a Cistercian Church at Trzebnica. In: 7th International Congress on the deterioration and conservation of stone (1537-1544). Lisbon: Laboratório Nacional de Engenharia Civil
Poksińska M. (1993). Polichromia romańskiej i wczesnogotyckiej rzeźby architektonicznej. Zespół rzeźby trzebnickiej. Toruń: Wydawnictwo UMK
Poksińska M. (1994). Polichromia w rzeźbie i architekturze polskich kościołów cysterskich okresu średniowiecza. Nasza Przeszłość, 83, 343-359
Sawicki L. (1979). Piaskowce i szarogłazy. In: S. Kozłowski (ed.), Surowce mineralne województwa opolskiego. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne
Schapiro M., Finn D. (1985). The Romanesque sculpture of Moissac. New York: G. Braziller
Świechowski Z. (1955). Architektura na Śląsku do połowy XIII wieku. (=Pomniki Architektury Polskiej, 2). Warszawa: Wydawnictwo Budownictwo i Architektura
Świechowski Z. (1961). Relacje południowofrancuskie dwu rzeźb romańskich z Wrocławia. Biuletyn Historii Sztuki, 23(3), 248-256
Świechowski Z. (2004). Romanizm. Sztuka Polska, 1. Warszawa: Arkady
Urbanek R. (2016). Zur Untersuchung polychromierter Steinskulpturen in Deutschland. Österreichische Zeitschrift für Kunst und Denkmalpflege, 70(3/4), 308-317
Vergnolle É. (2003). L’art roman en France. Architecture – sculpture – peinture. Paris: Flammarion
Zieliński A. (1964). Surowce budowlane wieku karbońskiego występujące na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Biuletyn Instytutu Geologicznego, 184
oai:rcin.org.pl:236653 ; 0079-7138 ; doi:10.23858/PA69.2021.2125
IAiE PAN, call no. P III 149 ; IAiE PAN, call no. P III 272 ; IAiE PAN, call no. P III 353 ; click here to follow the link
Creative Commons Attribution BY 4.0 license
Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -
Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Nov 24, 2022
Nov 24, 2022
37
https://rcin.org.pl/publication/270505
Trąbska, Joanna
Miazga, Beata
Gaca Jarosław
Cannell, Rebecca Bill, Jan Cheetham, Paul Welham, Kate
Możdżonek Małgorzata
Stepańczak, Beata Dzięgielewski, Karol Łoś, Józef Szostek, Krzysztof