Znalezisko ozdobnego zakończenia rękojeści wczesnośredniowiecznej nahajki z Ostrowa Lednickiego

Tabaka, Arkadiusz

doi:0003-8180

Pobierz

Tytuł: Znalezisko ozdobnego zakończenia rękojeści wczesnośredniowiecznej nahajki z Ostrowa Lednickiego

Abstrakt:

Of particular interest among the several dozen objects discovered in 2009 in Ostrów Lednicki (including 15 coins mainly from the end of the 11th c.) was an ornamental brass fitting of the handle of a nahajka, which is the Polish name for a plaited leather whip. The find, which is linked to the culture of nomadic peoples, is unique in Poland. It is impossible to say when the whip (fitting) reached Ostrów Lednicki or who had lost it there, but it is most likely that the event occurred sometime at the end of the 11th and the beginning of the 12th c.

Bibliografia:

Andrzejewski A., Sikora J. 2009. Drohiczyn średniowieczny i nowożytny w świetle badań z roku 2006, „Podlaskie Zeszyty Archeologiczne”, t. 5, s. 153–195
Beleckij S. V. 2000. Znaki Rûrikovičej, čast’ pervaâ: X–XI v.v., [w:] Issledovaniâ i muzeefikaciâ drevnostej severo-zapada, t. 2, Sankt-Peterburg
Buko A., Sobkowiak - Tabaka I. 2012. Bodzia: a new Viking Age cementery with chaber graves, „Antiquity”, t. 85 (330), http:/ antiquity.ac.uk/projgau/buko/330
Dmochowski P., Wrzesiński J. 2004 .W poszukiwaniu łuku refleksyjnego – możliwość interpretacji na przykładzie znaleziska z Ostrowa Lednickiego, [w:] Wędrówki rzeczy i idei w średniowieczu, S. Moździoch red., Spotkania Bytomskie, t. 5, Wrocław, s. 313–333
Górecki J. 2001. Gród na Ostrowie Lednickim na tle wybranych ośrodków grodowych pierwszej monarchii piastowskiej, Poznań–Lednica
Impelluso L. 2006. Natura i jej symbole. Rośliny i zwierzęta, Warszawa
Kirpičnikov A. N. 1973. Snarâženie vsadnika i verhovogo konâ na Rusi IX–XIII vv., „Arheologiâ SSSR. Svod arheologičeskih istočnikov”, z. E1-36, Leningrad
Kokowscy E. i A. 2003. Nahajki z rękojeścią w kształcie ptasich głów z Gródka nad Bugiem, [w:] Słowianie i ich sąsiedzi we wczesnym średniowieczu, M. Dulinicz red., Lublin–Warszawa, s. 355–364
Kokowski A. 2003. Utracone – odzyskane – zaskakujące, „Z otchłani wieków”, R. 58, nr 1–4, s. 12–18
Kopaliński W. 1990. Słownik symboli, Warszawa
Kopaliński W. 1991. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa
Kotowicz P. N. 2006. Uwagi o znaleziskach kiścieni wczesnośredniowiecznych na obszarze Polski, Acta Militaria Mediaevalia, 2, Kraków–Sanok, s. 51–66
Kowalczyk M. 1986. Raciąż – średniowieczny gród i kasztelania, „Archaeologia Baltica”, 6, Łódź
Oesterreicher-Mollwo M. 1992. Leksykon symboli, Warszawa
Poppe A. 1977. Wołyń, [w:] Słownik starożytności słowiańskich, G. Labuda, Z. Stieber red., t. 6, cz. 2, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, s. 587–589
Rouche M. 2011. Attylla i Hunowie. Ekspansja barbarzyńskich nomadów. IV–V wiek, Warszawa
Świętosławski W. 1996. Uzbrojenie koczowników Wielkiego Stepu w czasach ekspansji Mongołów (XII–XIV w.), Łódź
Świętosławski W. 1996. Elementy wschodnie wśród militariów z XIII w. znalezionych na terenie Polski, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. 38, s. 3–17
Świętosławski W. 1997 Archeologiczne ślady najazdów tatarskich na Europę środkową w XIII w., Łódź
Świętosławski W. 2006. Ślady koczowników Wielkiego Stepu z X, XI i XII w. w dorzeczach Wisły i Odry, Łódź
Tabaka A. 2005. Domniemane miejsce targowe na Ostrowie Lednickim, „Studia Lednickie”, t. 8, s. 131–144
Tabaka A. 2009. Znaleziska monet na Ostrowie Lednickim, [w:] Pieniądz i banki w Wielkopolsce, W. Garbaczewski, R. Macyra red., Poznań, s. 57–70
Wachowski K. 1984. Militaria z grodu na Ostrówku w Opolu, [w:] Studia nad kulturą wczesnego Opola. Militaria – wyroby bursztynowe, B. Gediga red., Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk– Łódź, s. 11–112
Wołoszyn M. 2003. Archeologiczne zabytki pochodzenia bizantyńskiego i ruskiego z okresu od połowy X do połowy XIII w. z obszaru Polski południowej, t. I–VII, Kraków, maszynopis pracy doktorskiej przechowywanej w archiwum Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Wołoszyn M. 2004. Zabytki pochodzenia wschodniego we wczesnośredniowiecznej Polsce – wędrówka ludzi, rzeczy, czy idei?, [w:] Wędrówki rzeczy i idei w średniowieczu, S. Moździoch red., Spotkania Bytomskie, t. 5, Wrocław, s. 241–259
Wołoszyn M. 2006. Ze studiów nad obecnością ruską i skandynawską na ziemiach polskich w X–XII wieku, [w:] Świat Słowian wczesnego średniowiecza, M. Dworaczek, A.B. Kowalska, S. Moździoch, M. Rębkowski red., Szczecin–Wrocław, s. 595–613
Wołoszyn M. 2010. Obecność ruska i skandynawska w Polsce od X do XII w. – wybrane problemy, [w:] Wędrówka i etnogeneza w starożytności i średniowieczu, M. Salamon, J. Strzelczyk red., Kraków, s. 300–334
Wrzesińska A., Wrzesiński J. 1996. Grób z miniaturowym toporkiem z Dziekanowic, gm. Łubowo, woj. poznańskie, stan. 22, „Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne”, t. 4, s. 197–204
Wrzesiński J. 2005. O broni wczesnego średniowiecza rzadziej postrzeganej, [w:] Z dziejów Kujaw i Pałuk, J. Kozłowski, M. Woźniak red., Inowrocław, s. 47–61
Wrzosek A. 1961. Zabytki wczesnośredniowieczne z Ostrowa Lednickiego, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, t. 12, s. 242–280
Żygulski Z. jun. 1982. Broń w dawnej Polsce na tle uzbrojenia Europy i Bliskiego Wschodu, Warszawa