Źródła pisane i archeologia: przykład Góry Katedralnej w Chełmie

Buko, Andrzej (1947– )

doi:0023-5903

Pobierz

Tytuł: Źródła pisane i archeologia: przykład Góry Katedralnej w Chełmie

Abstrakt:

Archeolodzy badający zabudowę rezydencjonalną Daniela Romanowicza na Górze Katedralnej w Chełmie (XIII w.) mają godną uwagi płaszczyznę porównań dokonywanych odkryć, z tekstem „Kroniki halicko-wołyńskiej”. Jest wysoce prawdopodobne, że przynajmniej niektóre spośród zamieszczonych w „Kronice” opisów miejsc i obiektów pochodzić mogą z pierwszej ręki. W artykule przedstawiono dylematy archeologa, który mając do dyspozycji różne kategorie danych, próbuje je konfrontować z zapisami kronikarskimi.

Bibliografia:

Baran, Oleksandr. „Datuvannâ zasnuvannâ mìsta Holma v Galicʹko-Volinsʹkomu lìtopisì”. Ukraïna v Centralʹno-Shìdnìj Êvropì (z najdavnìših časìv do kìncâ XVIII st.) 5 (2005): 428-448.
Baran, Oleksandr. „Rannʹomoderna knižna tradicìâ pro Holm XI stolìttâ”. Ruthenica 4 (2005): 98-114.
Buko, Andrzej. Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Odkrycia - hipotezy - interpretacje. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2011.
Buko, Andrzej. „Monumentalna zabudowa Góry Katedralnej w Chełmie”. Archaeologia Historica Polona 15, nr 1 (2005): 69-83.
Buko, Andrzej. „Średniowieczne kamienne wieże ziemi chełmskiej”. Przegląd Archeologiczny 62 (2014): 125-146.
Buko, Andrzej, red. Zespół wieżowy w Stołpiu. Badania 2003-2005. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 2009.
Buko, Andrzej, Radosław Dobrowolski, Tomasz Dzieńkowski, Stanisław Gołub, Wasyl Petryk, Teresa Rodzińska-Chorąży. „A palatium or residential complex? Recent research into the northern part of Góra Katedralna (Wysoka Górka). Chełm / Palatium czy zespół rezydencjonalny? Północna część Góry Katedralnej w Chełmie (Wysoka Górka) w świetle wyników najnowszych badań”. Sprawozdania Archeologiczne 66 (2014): 101-154.
Chudzik, Dominik. Chrześcijańska architektura sakralna Rusi Halickiej i Wołyńskiej (do końca panowania Daniela Romanowicza). Rzeszów: Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 2014.
Dąbrowski, Dariusz. „Źródła pisane do dziejów Góry Katedralnej w Chełmie”. W „Zespół rezydencjonalno-sakralny na Górze Katedralnej w Chełmie”. Wynik badań, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, 2013.
Dzieńkowski, Tomasz. „Góra Chełmska we wczesnym średniowieczu”. W Badania archeologiczne o początkach i historii Chełma, red. Ewa Banasiewicz-Szykuła, 73-83. Lublin: Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków, 2002.
Dzieńkowski, Tomasz. „Das mittelalterliche Chełm im Lichte archaologischer Quellen / Średniowieczny ośrodek chełmski w świetle źródeł archeologicznych”. Analecta Archaeologica Ressoviensia 7 (2012): 371-458.
Dzieńkowski, Tomasz. „Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej”. Praca doktorska, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, 2010.
Dzieńkowski, Tomasz, Stanisław Gołub, Wasyl Petryk. „Zespół rezydencjonalno-sakralny na Górze Katedralnej w Chełmie. Analiza stratygraficzna wykopów z badań archeologicznych w sezonach 2010-2012”. Wyniki badań, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, 2013.
Gazda, Lucjan. „Surowce, materiały i technologie XIII-wiecznego zespołu rezydencjonalno-sakralnego na Górze Katedralnej w Chełmie”. Wyniki badań, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, 2012.
Gołub, Stanisław. „Badania archeologiczne chełmskich studni zabytkowych”. Rocznik Chełmski 3 (1997): 369-381.
Gołub, Stanisław, Tomasz Dzieńkowski. „Osada przygrodowa z czasów księcia Daniela Romanowicza w Chełmie”. W Badania archeologiczne o początkach i historii Chełma, red. Ewa Banasiewicz-Szykuła, 57-71. Lublin: Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków, 2002.
Jusupović, Adrian. „«Богу же изволившю Данилъ созда градъ Холмъ». Geneza Chełma i jego biskupstwa”. Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej 12, z. 6 (2014): 11-26.
Kłoczowski, Jerzy. „Zarys historii rozwoju przestrzennego miasta Chełma”. Roczniki Humanistyczne 6, nr 5 (1958): 193-221.
Lerue, Adam. Album Lubelskie rysowane z natury przez A. Lerue. Oddział II. Z. 4, Chełm i wieża w Bieławinie - Wieża w Stołpiu - Zamek w Sielcu - Kościół w Spasie - Pomnik Chańskich w Uchaniach - Kościół w Tarnogórze. Warszawa: Drukarnia Jana Jaworskiego, 1860.
Natkański, Karol. „Początki kultu na Górce Chełmskiej”. Eastern Review 4 (2000): 411-423.
Natkański, Karol. „Studnia na Górce Katedralnej w Chełmie”. Rocznik Chełmski 3 (1997): 383-391.
Poppe, Andrzej. „Gród Wołyń. Z zagadnień osadnictwa wczesnośredniowiecznego na pograniczu polsko-ruskim”. Studia Wczesnośredniowieczne 4 (1958): 227-300.
Rappoport, Pavel Aleksandrovič. „Cholm”. Sovetskaâ arheologiâ 20 (1954): 313-323.
Rodzińska-Chorąży, Teresa. „Relikty architektoniczne zespołu rezydencjonalnego na Wysokiej Górce w Chełmie”. W „Zespół rezydencjonalno-sakralny na Górze Katedralnej w Chełmie”. Wyniki badań, Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, 2013.
Rudnik, Stanisława. „Wyniki badań architektonicznych kościoła w Podgórzu, gm. Chełm”. W Najważniejsze odkrycia archeologiczno-architektoniczne Chełma i okolic. Materiały z sesji naukowej odbytej w Chełmie 1 XII 1995 r., red. Stanisław Gołub, 39-52. Chełm: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Wojewódzki w Chełmie, 1997.
Ruszkowska, Urszula. „Chełm-Bieławin. U źródeł miasta”. W Badania archeologiczne o początkach i historii Chełma, red. Ewa Banasiewicz-Szykuła, 37-56. Lublin: Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków, 2002.
Ruszkowska, Urszula. „Czy na Górce Chełmskiej znajdowało się miejsce kultu pogańskiego?”. Eastern Review 4 (2000): 405-410.
Ruszkowska, Urszula. „Ze studiów nad wczesnośredniowiecznym rejonem osadniczym w Chełmie-Bieławinie”. Lubelskie Materiały Archeologiczne 3 (1990): 55-89.
Smorąg-Różycka, Małgorzata. „L’Architecture sacrale orthodoxe de Galicie-Volhynie du XIIIe siècle: une synthèse des formes traditionnelles Byzantines et romanes?”. Byzantina et Slavica Cracoviensis 3 (2001): 181-192.
Zimmer, Bolesław. Miasto Chełm. Zarys historyczny. Warszawa: PWN, 1974.